تحلیل نظام شکلی و فضایی الگوی خانه های بومی در روستای پلکانی سرآقاسید در استان چارمحال و بختیاری

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 176

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JHRE-41-180_001

تاریخ نمایه سازی: 6 خرداد 1402

چکیده مقاله:

الگوهای بومی خانه در روستاها، گنجینه ای غنی از هویت، فرهنگ، آداب ورسوم و شناسنامه معماری هر مرزوبوم است که با مطالعه آن ها می توان به ریشه های فرهنگی و ارزش های حاکم بر جوامع مختلف پی برد. طی سالیان اخیر پژوهش های مختلفی پیرامون تحلیل نظام های معماری خانه های بومی روستایی در سطح کشور انجام گرفته؛ این در حالی است که سهم روستاهای پلکانی از این مطالعات بسیار اندک بوده است. روستای سرآقاسید از توابع شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری یکی از روستاهای پلکانی در کشور است که علی رغم تغییرات گسترده ای که در سیمای کالبدی روستاها در حال انجام است، بافت کالبدی این روستا کماکان مصون مانده است. همین امر سبب شد تا در پژوهش حاضر، الگوهای معماری بومی در این روستا مورد تدقیق قرار گیرد و نظام های فضایی، عملکردی و سازه ای آن تحلیل گردد. روش مورداستفاده در این پژوهش توصیفی - تحلیلی مبتنی بر مشاهدات میدانی نگارندگان در سطح روستا است. نتایج پژوهش نشان داد که شیب زمین مهم ترین عامل در شکل گیری الگوهای مسکن این روستا است. به این ترتیب که وجود شیب های مختلف، ساخت طبقاتی ابنیه را ممکن ساخته است. همچنین به دلیل سرما و برودت هوا، ساخت فضاهای دستکند جهت استفاده از ظرفیت گرمایی زمین یکی از روش های ساخت در این روستا به شمار می رود. به لحاظ فرهنگی اجتماعی نیز خانه های روستای سرآقا سید به دو دسته شامل خانه های دارای واحد همسایگی و خانه های فاقد واحد همسایگی قابل دسته بندی هستند که آنچه باعث تعریف واحد همسایگی در نظام این خانه ها می شود، وجود «پیش تو» در مقابل خانه است. همچنین خانه ها ازنظر ساختار فضایی از نوعی الگوی سلسله مراتبی برخوردار هستند که به صورت خطی از معبر به عنوان حیاط تا فضای دستکند به عنوان بخش اندرونی خانه امتداد یافته است.

کلیدواژه ها:

Typology ، Form and Spatial System ، Pattern of Indigenous Homes ، Stepped Village ، Sar Aghasid ، گونه شناسی ، نظام شکلی و فضایی ، الگوی خانه های بومی ، روستای پلکانی ، سرآقاسید.

نویسندگان

علی اکبر حیدری

yasouj university

یعقوب پیوسته گر

islamic azad university of yasooj

امین فروزنده

islamic azad university of yasooj

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آخوندی سورکی، اردشیر (۱۳۸۵)، سیمای میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری ...
  • ابراهیم زارعی، محمد؛ موسی حاجی، سید رسول؛ شریف کاظمی، خدیجه ...
  • اکرمی، غلامرضا. (۱۳۸۹)، رازهای معماری روستا، فصلنامه مسکن و محیط ...
  • حیدری، علی اکبر. (۱۳۹۹)، تحلیل شیوه زندگی عشایر و تاثیر ...
  • خلاق دوست، متین؛ معروفی، حسام. (۱۳۹۹)، گونه شناسی الگوی هشتی ...
  • داراب کلائی، پانیذ؛رجبی فر، بهنام. (۱۳۹۸)، بررسی تاثیر وجوه فرهنگی ...
  • دانا سالم، محمد؛ حسن چور، فرامرز؛ دژدار، امید. (۱۳۹۸)، گونه ...
  • رویان، کیمیا؛کهزادی سیف آباد، عمران. (۱۳۹۷) باز شناسی مفهوم همسایگی ...
  • سرتیپی پور، محسن. (۱۳۸۸ )،آسیب شناسی معماری روستایی به سوی ...
  • سرتیپی پور، محسن. (۱۳۹۰)، پدیدار شناسی مسکن روستایی، فصلنامه مسکن ...
  • واکاوی ساختار معماری خانه‌های تاریخی و سنتی روستای سپورغان شهرستان ارومیه [مقاله ژورنالی]
  • فرج زاده، منوچهر؛ رجایی نجف آبادی، سعید (۱۳۹۱)، تحلیل شرایط ...
  • کبیری سامانی، علی؛ ملکوتی، علیرضا؛ یادگاری، زهره، (۱۳۹۵)، بازشناسی معنی ...
  • کرمی دهکردی، مهدی؛ کوهستانی عین الدین، حسین؛ کرباسیون، مصطفی، (۱۳۹۴)، ...
  • معقولی، نادیا؛ احمدزاده، معصومه. (۱۳۹۶)، گونه شناسی مسکن روستایی شهرستان ...
  • معین، محمد. (۱۳۸۱)، فرهنگ معین، کتاب راه نو، تهران، آدانا، ...
  • معماریان، غلامحسین. (۱۳۸۷)، معماری ایرانی، سروش دانش، چاپ اول، ۱۳۸۷، ...
  • در جستجوی معنایی نو برای مفهوم گونه و گونه‌شناسی در معماری (مطالعه موردی‌: خانه گونه تالاردار شهر تفت) [مقاله ژورنالی]
  • نیک فطرت، مرتضی؛ بیطرف، احسان. (۱۳۹۵)، بررسی تاثیرات فرهنگی در ...
  • آخوندی سورکی، اردشیر. (۱۳۸۵)، سیمای میراث فرهنگی، صنایع دستی و ...
  • اکرمی، غلامرضا. (۱۳۸۹)، رازهای معماری روستا، فصلنامه مسکن و محیط ...
  • حیدری، علی اکبر. (۱۳۹۹)، تحلیل شیوه زندگی عشایر و تاثیر ...
  • خلاق دوست، متین؛ معروفی، حسام. (۱۳۹۹)، گونه شناسی الگوی هشتی ...
  • داراب کلائی، پانیذ؛ رجبی فر، بهنام. (۱۳۹۸)، بررسی تاثیر وجوه ...
  • دانا سالم، محمد؛ حسن چور، فرامرز؛ دژدار، امید. (۱۳۹۸)، گونه ...
  • رئیسی، مریم. (۱۳۹۷)، حفاظت پایدار از منظر فرهنگی روستای سرآقاسید ...
  • رویان، کیمیا؛ کهزادی سیف آباد، عمران. (۱۳۹۷)، بازشناسی مفهوم همسایگی ...
  • سرتیپی پور، محسن. (۱۳۸۸)، آسیب شناسی معماری روستایی به سوی ...
  • سرتیپی پور، محسن. (۱۳۹۰)، پدیدارشناسی مسکن روستایی، فصلنامه مسکن و ...
  • واکاوی ساختار معماری خانه‌های تاریخی و سنتی روستای سپورغان شهرستان ارومیه [مقاله ژورنالی]
  • فرج زاده، منوچهر؛ رجایی نجف آبادی، سعید. (۱۳۹۱)، تحلیل شرایط ...
  • کبیری سامانی، علی؛ ملکوتی، علیرضا؛ یادگاری، زهره، (۱۳۹۵)، بازشناسی معنی ...
  • کرمی دهکردی، مهدی؛ کوهستانی عین الدین، حسین؛ کرباسیون، مصطفی. (۱۳۹۴)، ...
  • معقولی، نادیا؛ احمدزاده، معصومه. (۱۳۹۶)، گونه شناسی مسکن روستایی شهرستان ...
  • معین، محمد. (۱۳۸۱)، فرهنگ معین، کتاب راه نو، چاپ چهارم، ...
  • معماریان، غلامحسین. (۱۳۸۷)، معماری ایرانی، چاپ اول، تهران: سروش دانش ...
  • در جستجوی معنایی نو برای مفهوم گونه و گونه‌شناسی در معماری (مطالعه موردی‌: خانه گونه تالاردار شهر تفت) [مقاله ژورنالی]
  • مومنی، کورش؛ عطاریان، کورش؛ موسوی، عیسی. (۱۳۹۳)، بازشناسی ویژگیهای معماری ...
  • نیک فطرت، مرتضی؛ بیطرف، احسان. (۱۳۹۵)، بررسی تاثیرات فرهنگی در ...
  • نمایش کامل مراجع