واکاوی مخالفت غزالی با وجوب نظر

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 86

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MIKHU-3-6_011

تاریخ نمایه سازی: 16 خرداد 1402

چکیده مقاله:

یکی از موضوعات مورد مناقشه بین متکلمان، شناخت اولین واجب بر مکلف بوده است. متکلمان معتزلی و اشعری معرفت نسبت به خداوند از طریق استدلال را اولین واجب می دانستند. دلیل آن را گروهی عقلی و گروهی سمعی برمی شمردند؛ هرچند در اصل موضوع با یکدیگر نزاعی نداشتند. با این رویکرد، فاصله ایمان تا کفر بر اساس علم و یا جهل نسبت به خداوند رقم می خورد. به طوری که عالم به خداوند، مومن و جاهل به خداوند، کافر تلقی می گردید.  غزالی متکلم قرن پنجم هجری با این اندیشه به مخالفت برخاست. او علم و جهل نسبت به خداوند از طریق استدلال را از دایره ایمان و کفر خارج ساخت. در این راستا غوطه ور شدن در علم کلام را  جز در مواردی محدود، حرام اعلام کرد و ایمان را از معرفت جدا دانست. او با این رویکرد عوام مردم را به تقلید و تسلیم در اعتقادات امر نمود و سرپیچی از آن را مشمول مجازات دانست.  این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی اندیشه غزالی پیرامون وجوب نظر و استدلال در معرفت به خداوند را مورد واکاوی قرار داده و معتقد است غزالی ارائه استدلال بر اصول اعتقادی را بر مکلف واجب ندانسته و تقلید در اعتقاد و پیامدهای آن را مورد حمایت قرار داده است.

نویسندگان

اقدس جدیدیان

Payame Noor university

مهین رضایی

Payame Noor university

افلاطون صادقی

Payame Noor university

روح اله نادعلی

PayameNoor university

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Ibn Furak, Muhammad bin Hasan (۲۰۰۵), Al-Sheikh Abi Al-Hasan Al-Ash'ari ...
  • Ghazali, Abu Hamid (۱۹۹۳), Faisal al-Tafqarah between Islam and Zendaqah, ...
  • Ghazali, Abu Hamid (۱۹۹۴), Al-Egtesad fel Aletegad, Damascus, Al-Hikama Publisher ...
  • Ghazali, Abu Hamid (Bita C), Al-Jam al-Awam An Elmel AlKalam, ...
  • Ghazali, Abu Hamid (۲۰۰۱), Al-Fazayeh al-Batiniyah, Beirut, Al-Maktabeh Al-Asriyah publisher ...
  • ابن خلدون، عبدالرحمن(۱۳۷۵)، مقدمه. ترجمه محمد پروین گنابادی، جلد دوم، ...
  • ابن فورک، محمدبن حسن(۲۰۰۵)، مقالات الشیخ ابی الحسن الاشعری، قاهره، ...
  • اوجاقی، ناصرالدین(۱۳۹۰)، وجوب نظر در معارف دینی از منظر کلام ...
  • باقلانی، ابوبکربن طیب(۲۰۰۰)، الانصاف فیما یجب اعتقاده و لایجوزالجهل به، ...
  • جوادپور، غلامحسین(۱۳۹۳)، پشتوانه معرفتی اعتقادات در اندیشه متکلمان، مجله آیین ...
  • جوینی، عبدالملک(۱۹۶۹)، الشامل فی اصول الدین، الجوینی، اسکندریه، ناشر المعارف ...
  • رازی، فخرالدین(بی تا الف)، المحصل، راجع طه عبدالروف سعد، مصر، ...
  • طوسی، نصیرالدین(۱۹۸۵)، تلخیص المحصل، بیروت، ناشر الاضواء ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۹۳)، فیصل التفرقه بین الاسلام والزندقه، تحقیق محمود بیجو، ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۹۴)، الاقتصاد فی الاعتقاد، دمشق، ناشر الحکمه ...
  • غزالی، ابوحامد(۲۰۰۵)، احیاءعلوم الدین، تصحیح زین الدین ابی الفضل عراقی ...
  • غزالی، ابوحامد(بی تا ب)، المستصفی من علم الاصول، تحقیق احمد ...
  • غزالی، ابوحامد(بی تا ج)، الجام العوام عن علم الکلام، مجموعه ...
  • غزالی، ابوحامد(۲۰۰۱)، فضایح الباطنیه، بیروت، ناشر المکتبه العصریه ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۶۲)، اقتصاد فی الاعتقاد، آنکارا، ناشر دانشکده الهیات دانشگاه ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۹۰)، المقصد الاسنی شرح اسماءالله الحسنی، تحقیق محمود بیجو، ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۸۶)، مشکاه الانوار و مصفاه الاسرار، تصحیح عبدالعزیز عزالدین ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۶۷)، المنقذ من الضلال والموصل الی ذی العزه و ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۶۴)، میزان العمل، تحقیق سلیمان دنیا، چاپ اول، قاهره، ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۹۷۷)، اسرارالحج، قاهره، ناشر المکتبه المصریه ...
  • غزالی، ابوحامد(۱۳۷۴)، میزان العمل، ترجمه علی اکبر کسمایی، تهران، ناشر ...
  • قاسمی، اعظم(۱۴۰۱)، چالش عقل و ایمان در سنت اسلامی: پژوهش ...
  • نمایش کامل مراجع