اثر سوء نیت عامل زیان بر شروط قابلیت پیش بینی و مستقیم بودن ضرر

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 359

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLVIE-27-99_005

تاریخ نمایه سازی: 23 خرداد 1402

چکیده مقاله:

با فرض شرطیت قابلیت پیش­بینی و مستقیم بودن ضرر در مسئولیت مدنی، هرگاه عامل زیان در زمان ارتکاب فعل زیان بار، سوءنیت داشته باشد، در رابطه با میزان مسئولیت او از جهت محدود بودن به خسارت های پیش بینی شده و مستقیم می­توان تردید کرد. این مقاله با بهره­گیری از حقوق تطبیقی و با روش کتابخانه­ای در مقام رفع چنین تردیدی با رویکرد توصیفی و هنجاری است. در این موارد، در حقوق فرانسه و مصر (در مسئولیت مدنی ناشی از نقض قرارداد) و حقوق انگلیس، عامل زیان باید خسارات پیش بینی نشده را نیز جبران کند. در رابطه با مبنای این دیدگاه، به تبدیل مسئولیت، کیفر خصوصی عامل زیان، رجعت به اصل جبران کامل خسارت و التزام به اخلاق اشاره شده است. علاوه بر این، در برخی نظام­های حقوقی مانند کامن­لا، لزوم مستقیم بودن ضرر درصورتی شرط است که خوانده قصد اضرار نداشته باشد. در رابطه با مبنای این امر، به قاعده­ «نتایج عمدی هیچ­گاه دور نیست» و عقل سلیم استناد شده است. به نظر می­رسد این دو دیدگاه در حقوق ایران، با وجود فقدان نص در این باره، به استناد اخلاق، عقل، بنای عقلا و انصاف قابل پذیرش است، مشروط بر اینکه ضرر وارد شده مرتبط با فعل زیان بار باشد. همچنین می­توان فرض کرد، نتایجی که عرفا قابل پیش بینی نیستند؛ خوانده بدخواه، آن ها را پیش بینی می­کرده است و نتایج عمدی غیرمستقیم نیز مستقیم به شمار می­آیند؛ زیرا بر متقلب، کینه­توز و بدخواه باید سخت گرفت و او را مسئول پیامدهای آن دانست.

نویسندگان

محسن اسماعیلی

دانشگاه تهران

محمد نصیری

دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسماعیلی، محسن (۱۳۷۷)، نظریه خسارت، چاپ اول، تهران: موسسه انتشارات ...
  • اسلامی فارسانی، علی (۱۳۹۴)، نقش انصاف در مسئولیت مدنی، چاپ ...
  • امیری قائم مقام، عبد المجید (۱۳۸۵)، حقوق تعهدات، جلد اول، ...
  • بادینی، حسن (۱۳۹۴)، فلسفه مسئولیت مدنی، چاپ سوم، تهران: شرکت ...
  • بارگاهی، محمد رضا (۱۳۷۶)، حقوق تطبیقی، چاپ اول، تهران: انتشارات ...
  • بابایی، ایرج (۱۳۹۷)، حقوق مسئولیت مدنی و الزامات خارج از ...
  • باریکلو، علیرضا (۱۳۸۹)، مسئولیت مدنی، چاپ سوم، تهران: میزان. ...
  • تروپه، میشل (۱۳۹۵)، فلسفه حقوق، مترجم: مرتضی کلانتریان، چاپ سوم، ...
  • تنک، آندره (۱۳۹۸)، مبانی و اصول مسئولیت مدنی از دیدگاه ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۹۱)، مجموعه محشی قانون مدنی، چاپ ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۹۵)، الفارق، جلد دوم، چاپ سوم، ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۴۰۰)، ترمینولوژی حقوق، چاپ سی و ...
  • چامالاس، مارتا و جنیفر ریگینز (۱۳۹۹)، ارزیابی زیان؛ نگاهی نو ...
  • حیاتی، علی عباس (۱۳۹۲)، مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: میزان. ...
  • حکمت نیا، محمود (۱۳۸۶)، مسئولیت مدنی در فقه امامیه، چاپ ...
  • حسینی نژاد، حسینقلی (۱۳۸۹)، مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: مجد. ...
  • دیلمی، احمد (۱۳۸۹)، حسن نیت در مسئولیت مدنی، چاپ اول، ...
  • دل وکیو، جرج (۱۳۸۰)، فلسفه حقوق، مترجم: جواد واحدی،چاپ اول، ...
  • ریپر، ژرژ (۱۴۰۰)، نیروهای پدیدآورنده حقوق، مترجم: رضا شکوهی زاده، ...
  • زمانی، مجتبی (۱۳۹۹)، ضرر غیرمستقیم در حقوق ایران و انگلیس، ...
  • ژوردن، پاتریس (۱۳۹۴)، اصول مسئولیت مدنی، ترجمه و تحقیق: مجید ...
  • سنهوری، احمد (۱۳۹۰ الف)، الوسیط فی شرح القانون المدنی (دوره ...
  • سنهوری، احمد (۱۳۹۰ ب)، الوسیط فی شرح القانون المدنی (دوره ...
  • شهیدی، مهدی (۱۳۹۱)، حقوق مدنی: آثار قراردادها و تعهدات، جلد ...
  • طهرانی (کاتوزیان)، محمد علی (۱۳۹۰)، فرهنگ کاتوزیان، تهران: دادگستر، چاپ ...
  • صفایی، سیدحسین و همکاران (۱۳۹۹)، حقوق بیع بین المللی، چاپ ...
  • صفایی، سیدحسین و حبیب الله رحیمی (۱۳۹۷)، مسئولیت مدنی تطبیقی، ...
  • صفایی، سیدحسین و حبیب الله رحیمی (۱۳۹۵)، مسئولیت مدنی (الزامات ...
  • صفری، محسن و مهدی صفریان (۱۳۹۶)، «قاعده جمجمه پوست تخم ...
  • غمامی، مجید (۱۳۸۸)، قابلیت پیش بینی ضرر در مسئولیت مدنی، ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۹۳)، فلسفه حقوق: منابع حقوق، جلد دوم، چاپ ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۹۲) «ب»، قواعد عمومی قراردادها، جلد چهارم، چاپ ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۹۲) «الف»، الزامهای خارج از قرارداد: مسئولیت مدنی، ...
  • میرشکاری، عباس و افروز صمدی (۱۳۹۵)، اصول اروپایی حقوق مسئولیت ...
  • نوری، محمد علی (۱۳۹۲)، قانون مدنی مصر، چاپ دوم، تهران: ...
  • واحدی، جواد (۱۳۹۲)، قانون تعهدات سوئیس، چاپ دوم، تهران: میزان. ...
  • یزدانیان، علیرضا (۱۳۹۷)، حقوق تعهدات: قواعد عمومی مسئولیت مدنی، جلد ...
  • تسخیری، محمدعلی (۱۴۳۱ق)، القواعد الاصولیه و الفقهیه، تهران: جلد سوم، ...
  • حلی، مقداد بن عبد الله سیوری (۱۴۰۴)، التنقیح الرائع لمختصر ...
  • خویی، سید ابو القاسم موسوی (بی تا)، مصباح الفقاهه، مقرر: ...
  • نجفی، محمد حسن (۱۴۰۴)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ...
  • منصورآبادی، عباس؛ کونانی، سلمان (۱۳۸۹)، «بستر مجازات های جامعه مدار؛ ...
  • Black, H. C (۱۹۶۸), Black's law dictionary, ۴th Ed, U.S.A: ...
  • Cook, John (۲۰۰۱), Law of Tort, fifth edition, London: Great ...
  • David, René (۱۹۳۵), »measure of Damages in the French Law ...
  • Ferrari, Franco (۱۹۹۳), »Comparative Ruminations on the Foreseeability of Damages ...
  • Fleming, John G (۱۹۸۵), an introduction to the law of ...
  • Garner, Brayan A (۲۰۰۱), Black's law dictionary, ۴th Ed, U.S.A: ...
  • Good hart, Arthur L (۱۹۶۷), »The Brief Life Story of ...
  • Goldberg, John C (۲۰۰۶), »Two Conceptions of Tort Damages: Fair ...
  • Hawley, Donna Lea (۱۹۸۰), »Punitive and Aggravated Damages in Canada«, ...
  • Harrison, Jeffrey L, (۲۰۱۸), »Spite: Legal and Social Implications«, UF ...
  • Le Tourneau, Philippe (۱۹۷۲), la responsabilité civil, Tom ۱. Paris: ...
  • Murphy, John (۲۰۱۹), »Malice as an Ingredient of Tort Liability«, ...
  • Ounapuu, Albert (۲۰۰۸), »Abolition or reform: the future for directness ...
  • Smith, Jeremiah (۱۹۱۲), »Legal Cause in Actions of Tort«, Harvard ...
  • Winfield, P. H (۱۹۵۰), Law of tort, ۵ Ed, London: ...
  • Wijck, Peter Van & Winters. Jan Kees (۲۰۰۱), »The Principle ...
  • نمایش کامل مراجع