فلسفه دلیل مندی تصمیم قضایی

سرنوشت دادرسی در قالب تصمیم قضایی رقم می خورد. بدون دلیل نمی توان دادرسی کیفری را موجه و مشروع دانست. به صراحت قانون اساسی و عادی ایران هر تصمیم قضایی باید دلیل مند باشد. این که چرا و به چه علت مقام قضایی موظف است که تصمیم خود را مدلل نماید، می توان از لابلای مجموعه قوانین استخراج نمود. دلیل مندی تصمیم قضایی دارای مبانی عقلی، اخلاقی و روانشناختی است. عادلانه بودن و عقلانی بودن دادرسی در تصمیم قضایی آشکار می شود. در صورتی که مقام قضایی تصمیم خود را مدلل نماید، اعتماد و اطمینان به مقام قضایی ایجاد و افزایش خواهد یافت و از طرح مجدد دعاوی جلوگیری به عمل خواهد آمد. بدون دلیل آوری، تصمیم قضایی ناعادلانه خواهد بود و موجب سلب امنیت فردی و اجتماعی و اعتماد عمومی و سبب استبداد و خودرایی مقام قضایی خواهد شد و نقض مداوم تصمیمات او در مراجع عالی به دنبال خواهد داشت.