نقد تحلیلی شبهات متنوع ابن تیمیه مربوط به آیه «مودت»

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 198

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_RJQK-14-52_007

تاریخ نمایه سازی: 28 خرداد 1402

چکیده مقاله:

یکی از آیات مورد استناد دانشوران شیعی در جهت وجوب مودت به اهل بیت (علیهم السلام) و اطاعت از آنان؛ و نیز اثبات امامت ائمه معصومین (علیهم السلام)، آیه۲۳/ شوری معروف به آیه «مودت» است؛ ابن تیمیه از جمله دانشوران اهل سنت است که با طرح شبهات متنوع تاریخی، مفهومی، مصداقی، ادبی و کلامی؛ تلاش نموده است تا مفهوم واقعی تعبیر«موده فی القربی» را، محدود به حفظ رابطه خویشاوندی با خویشان پیامبر(ص) و عدم آزار رسانی به آنان نماید؛ و دلالت این آیه بر لزوم رجوع مردم به اهلبیت (علیهم السلام) برای آگاهی از تفسیر قرآن و دین و پذیرش امامت آن بزرگواران را منکر شود؛ از این رو این نوشتار که با استفاده از منابع کتابخانه ای و به شیوه توصیفی تحلیلی، به قصد اثبات بنیادی ترین ارمغان واقعه غدیر (یعنی محبت به اهل بیت و قبول امامت آنان) تدوین یافته؛ در پی پاسخ به این پرسش است: شبهات ابن تیمیه درباره آیه مودت و نقد وارد بر آنها چیست؟ یافته های پژوهش حاکی از این است که: ابن تیمیه در هریک از امور پیرامونی آیه «مودت»:(شان نزول، مکان نزول؛ مفاهیم، مدالیل و مصادیق و...)، ایجاد شبهه نموده؛ و مدعی اجماع بر تکذیب روایات متواتر موافق با دیدگاه شیعه گردیده، و درستی گفتار علامه حلی، و دلالت ادله عقلی قطعی و سیاق آیه بر دیدگاه شیعه را مورد تردید و انکار قرار داده است؛ وی در مقام تفسیر آیه «مودت»، بر مبنای متعصبانه خویش، به گونه ای مرتکب تفسیر به رای شده که حتی اقوال افراد شاخص مورد وثوق خویش مانند ابن عباس، طبری، حاکم نیشابوری و... را نیز انکار نموده است؛ در ضمن، اموری همچون: وجود اجماع بر قول شیعه، نقل روایات متواتر همخوان با دیدگاه شیعه در منابع معتبر اهل سنت، و...؛ موجب بطلان قول ابن تیمیه و صحت قول شیعه خواهند بود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سید حسین شفیعی دارابی

استادیاردانشگاه مجازی جامعه المصطفی(ص) و مدیرگروه علمی تفسیر و علوم قرآنی جامعه الزهرا قم، قم، ایران

طیبه حیدری راد

دانش آموخته سطح ۴ گروه تفسیر و علوم قرآنی جامعه الزهرا قم، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن. ترجمه مکارم شیرازی ...
  • ابن اثیر، ابوسعادت مبارک بن محمد. (۱۳۸۹). جامع الاصول. ج۱۰. ...
  • ابن تیمیه، احمد بن عبدالحلیم. (۱۴۰۶ق.). منهاج السنه. ج۲. ۴. ...
  • (۱۴۲۷ق.). درء التعارض العقل و النقل. ج۱. الریاض: مکتبه الرشد ...
  • (۱۴۲۶ق.). مجموع فتاوی. ج۱. بیروت: مکتبه الرشد ...
  • (۲۰۰۲م). مقدمه فی اصول التفسیر. ریاض: دارالموید ...
  • ابن حنبل، احمد. (۱۴۱۶ق.). مسند. ج۲. ۳. محقق: احمد محمد ...
  • (۱۴۰۳ق.). فضائل الصحابه. ج۲. بیروت: موسسه الرساله ...
  • ابن درید، محمد بن حسن. (۱۹۸۷م.). جمهره اللغه. ج۱. بیروت: ...
  • ابن صباغ مالکی، علی بن محمد. (۱۳۷۹). فصول المهمه فی ...
  • ابن عاشور، محمد بن طاهر. (بی تا). التحریر و التنویر. ...
  • ابن عدی جرجانی، ابواحمد عبدالله. (۱۴۱۸ق.). الکامل فی ضعفاء الرجال. ...
  • (۱۴۲۲ق). تفسیر ابن عربی. ج۲. . بیروت: دار احیاء التراث ...
  • ابن عساکر، علی بن حسین. (۱۴۱۵ق.). تاریخ مدینه دمشق. ج۴۲. ...
  • ابن عطیه اندلسی. عبدالحق بن غالب. (۱۴۲۲ق.). المحررالوجیز. ج۵. بیروت: ...
  • ابن فارس، احمد بن زکریا. (۱۴۰۴ق.). مقائیس اللغه. ج۶. ۵. ...
  • ابن قتیبه دینوری، ابومحمد عبدالله. (۱۴۱۰ق.). الامامه و السیاسه. ج۱. ...
  • ابن کثیر، اسماعیل بن عمرو. (۱۴۱۹ق.). تفسیرالقرآن العطیم. ج۷. ۴. ...
  • ابن منظور، محمدبن مکرم. (۱۴۱۴ق.). لسان العرب. ج۳. ۱. بیروت: ...
  • ابونعیم اصفهانی، محمد بن عبدالله.( ۱۴۰۷ق.). حلیه الاولیاء. ج۲. بی ...
  • (۱۹۳۴م.). ذکر اخبار اصبهان. ج۲. لیدن المحروسه: بریل ...
  • امینی، عبدالحسین. (۱۳۹۳). الغدیر. ج۱. ترجمه سید ابراهیم سیدعلوی. تهران: ...
  • ایجی، عضدالدین عبدالرحمن بن احمد. (۱۴۱۷ق.). المواقف. ج۳. محقق: عبدالرحمن ...
  • آلوسی، محمود. (۱۴۱۵ق.). روح المعانی. بیروت: دارالکتب العلمیه ...
  • بحرانی، سیدهاشم. (۱۴۱۶ق.). البرهان. ج۳. تهران: بنیاد بعثت ...
  • بخاری، محمد بن اسماعیل. (۱۴۲۲ق.). صحیح. ج۴. ۶. محقق: محمد ...
  • برقی، احمدبن محمد. المحاسن. (بی­تا). ج۱. قم: دارالکتب الاسلامیه ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی. (۱۴۱۷ق.). انساب الاشراف. ج۴.۲. بیروت: دارالفکر ...
  • ترمذی، محمد بن عیسی. (۱۴۰۳ق.). سنن ترمذی. ج۵. بیروت: دارالفکر ...
  • تستری، (شوشتری)، مرعشی. (۱۴۰۹ق.). سیدقاضی نورالله. احقاق الحق. ج۳. قم: ...
  • حاکم حسکانی. عبدالله بن احمد. (بی­تا). شواهد التنزیل لقواعد التفضیل؛ ...
  • حسینی طهرانی، محمد حسین. (۱۳۸۶). رساله مودت. تهران: علامه طباطبایی ...
  • حسینی میلانی، سیدعلی. (بی­تا). الامامه فی اهم الکتب الکلامیه و ...
  • (۱۳۹۲). جواهر الکلام فی معرفه امامه و الامام؛ ج۴؛ چاپ ...
  • حلی، حسن بن یوسف بن مطهر. (۱۹۸۲م.). نهج الحق. بیروت: ...
  • خازن بغدادی، علاءالدین علی بن محمد. (۱۴۱۵ق.). تفسیر خازن. ج۴. ...
  • دروزه، محمدعزت. (۱۳۸۳ق.). التفسیرالحدیث. ج۴. قاهره: دار احیاء الکتب العربیه ...
  • درویش، محیی الدین بن احمد. اعراب القرآن و بیانه. ج۴. ...
  • دعاس، حمیدان قاسم. (۱۴۲۵ق.). اعراب القرآن الکریم. ج۲. دمشق: دارالمنیر ...
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (۱۴۱۲ق.). مفردات الفاظ قرآن. بیروت ...
  • زمخشری، جارالله ابوالقاسم محمود بن عمرو.( ۱۴۰۷ق.). کشاف. ج۴. ۲. ...
  • سقاف، حسن بن علی. (بی تا). صحیح شرح العقیده الطحاویه. ...
  • سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن. (۱۴۰۴ق.). الدرالمنثور. ج۶. قم: کتابخانه مرعشی ...
  • شافعی، محمدبن ادریس. (بی تا). دیوان الامام الشافعی. قاهره: بی ...
  • شرف الدین عاملی، عبدالحسین. (۱۳۷۷ق.). فصول المهمه. قم: بعثت ...
  • شریف لاهیجی، محمد بن علی. (۱۳۷۳). تفسیر شریف لاهیجی. ج۳. ...
  • شفیعی شاهرودی، محمدحسن. (۱۳۸۶). گزیده ای جامع از الغدیر. قم: ...
  • شوکانی، محمد بن علی. (۱۴۱۴ق.). فتح القدیر. ج۴. ۲. دار ...
  • شیبانی، عمرو بن ابی عاصم الضحاک. (۱۴۰۰ه.). السنه. ج۲. تحقیق: ...
  • طبرانی، ابوالقاسم. (۱۴۱۵ق.). المعجم الکبیر. ج ۳.۱۱. قاهره: مکتبه ابن ...
  • طبرسی، فضل بن حسن. (۱۳۷۲ش.). مجمع البیان. ج۲. ۹. تهران: ...
  • طبری، ابوجعفرمحمدبن جریر. (۱۴۱۲ق.). الجامع البیان. ج۲۵. بیروت: دارالمعرفه ...
  • طبری، محب الدین احمد بن عبدالله. (بی تا). الریاض النضره ...
  • _____________________. (۱۳۵۶ق.). ذخائرالعقبی. قاهره: مکتبه القدسی ...
  • طریحی، فخرالدین. (۱۳۷۵ش.). مجمع البحرین. ج۶. ۳. تهران: مرتضوی ...
  • طوسی، محمد بن حسن. (بی تا). التبیان فی تفسیر القرآن. ...
  • عروسی حویزی، (۱۴۱۵ق.). عبدعلی بن جمعه. نورالثقلین. ج۲. قم: اسماعیلیان ...
  • عقیلی، عبدالرحمن. (۱۴۳۵ق.). منهاج السنه المحمدیه فی الرد علی منهاج ...
  • عینی، بدرالدین محمود بن احمد. (بی­تا). عمده القاری شرح صحیح ...
  • فخررازی، ابوعبدالله محمد بن عمر. (۱۴۲۰ق.). مفاتیح الغیب. ج۲۷. ۱۶. ...
  • فرات الکوفی، ابی القاسم فرات بن ابراهیم. (۱۴۱۰ق.). تفسیر فرات. ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد. (۱۴۰۹ق.). العین. ج۸. قم: نشرهجرت ...
  • فیومی، احمد بن محمد. (۱۴۱۴ق.). مصباح المنیر. ج۲. بیروت: دارالهجره ...
  • قرطبی، محمد بن احمد. (۱۳۷۶ش.). الجامع الاحکام لآیات القرآن. ج۱۶. ...
  • قسطلانی، شهاب الدین احمدبن محمد. (بی تا). ارشادالساری. بیروت: داراحیاءالتراث ...
  • قندوزی، سلیمان بن ابراهیم. (۱۴۲۲ق.). ینابیع الموده لذو القربی. ج۱. ...
  • کلینی، محمد یعقوب. (۱۴۰۷ق.). اصول کافی. ج۱. تهران: دارالکتب الاسلامیه ...
  • متقی هندی، علاءالدین. (۱۴۰۹ق.). علی بن حسام . کنزالعمال. بیروت: ...
  • مصطفوی، حسن. (۱۳۶۰). التحقیق. ج۹. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد ...
  • مکارم شیرازی، ناصر و همکاران.( ۱۳۷۴ش.). تفسیر نمونه. ج۲۰. تهران: ...
  • نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد. (۱۴۱۶ق.). تفسیر غرائب القرآن. ...
  • هیتمی، ابن حجر احمد بن محمد. (۱۴۱۷ق.). الصواعق المحرقه. ج۲. ...
  • هیثمی، حافظ نورالدین علی بن ابی بکر. (۱۴۰۸ق.). مجمع الزوائد. ...
  • نمایش کامل مراجع