الگوی توزیع دز جذبی و ارزیابی خطر مربوط به پرتوشناختی در رسوبات تالاب بین المللی میانکاله، شمال ایران

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 67

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PSI-22-4_024

تاریخ نمایه سازی: 28 خرداد 1402

چکیده مقاله:

در این پژوهش، فعالیت ویژه عناصر پرتوزای طبیعی و مصنوعی برای ۵۰ نمونه رسوبی جمع ­آوری شده از سرتاسر تالاب میانکاله در شمال ایران در ضلع جنوب شرقی دریای خزر با استفاده از آشکارساز فوق خالص ژرمانیومی اندازه­ گیری شد. همچنین کمیت­ های پرتوشناختی و شاخص­ های خطر ناشی از تابش ­های گامای محیطی ناشی از این ویژه­ هسته­ ها محاسبه و نقشه توزیع فعالیت معادل رادیوم و دز جذبی برای سرتاسر تالاب میانکاله با استفاده از نرم ­افزار GIS ترسیم شد. میانگین فعالیت ویژه Ra۲۲۶ ، Th۲۳۲، K۴۰ و Cs۱۳۷ به ترتیب۸/۱۷±۳۱۲/۳۷، ۱/۴۶±۲۱/۱۹، ۱/۶۵±۱۶/۰۶  و ۲۷۰±۴/۸۱ بکرل بر کیلوگرم به دست آمد که برای ویژه هسته ­های پرتوزای طبیعی کمتر از مقدار میانگین جهانی است. بالاترین غلظت برای Ra۲۲۶ مربوط به رسوبات مصب رود گلوگاه است. نتایج نشان­ دهنده رسوب­گذاری سریع Th۲۳۲ بلافاصله پس از ورود به تالاب است. بیشترین غلظت K۴۰ و Cs۱۳۷ به ترتیب در ناحیه دهانه رود گز و بخش آرام در ناحیه مرکزی تالاب مشاهده شد. میانگین فعالیت معادل رادیوم و دز جذبی به ترتیب ۴/۳۷±۷۰/۴۲ بکرل بر کیلوگرم و ۱/۹۴±۳۲/۷۳ نانوگری بر ساعت محاسبه شد که کمتر از مقدار میانگین جهانی است. نقشه توزیع فعالیت معادل رادیوم و دز جذبی میزان بالای این دو کمیت در رسوبات نواحی جنوبی و شرقی تالاب را نشان می ­دهد که دلیل آن ورود ویژه ­هسته­ های پرتوزا توسط جریان آب رودهای حوزه این تالاب است. به طور کلی میزان پرتوزایی کلی بر حسب معادل رادیوم در تالاب در نزدیکی دهانه رودخانه ­های با آبدهی بالاتر بیشتر است. مقدار میانگین برای کمیت­ های AEDEout، ELCR، AGDE، Iγ و Hex در تالاب میانکاله کمتر از مقدار مجاز آن است و به طور کلی نتایج این پژوهش نشان می­ دهد که میزان پرتوزایی ناشی از ویژه ­هسته ­های پرتوزای موجود در تالاب میانکاله،  خطرات پرتوشناختی را برای سلامتی ساکنین این منطقه ایجاد نمی­ کند.

کلیدواژه ها:

تالاب بین المللی میانکاله ، تابش محیطی ، الگوی توزیع دز جذبی ، نقشه پرتوشناختی

نویسندگان

رضا پورایمانی

دانشگاه اراک، دانشکده علوم پایه، گروه فیزیک، اراک

سیدمحسن مرتضوی شاهرودی

دانشگاه اراک، دانشکده علوم پایه، گروه فیزیک، اراک

روشنک قربانی

دانشگاه اراک، دانشکده علوم پایه، گروه فیزیک، اراک

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation ...
  • International Commission on Radiological Protection (ICRP), ۲۰۱۲. Compendium of dose ...
  • Y F Ali, et al., Front. Phys. ۸ (۲۰۲۰) ۲۳۴. ...
  • M E Wrenn, et al., Phys. ۴۸ (۱۹۸۵) ۶۰۱. ...
  • K Sankaranarayanan, Res. ۴۲۹ (۱۹۹۹) ۴۵. ...
  • K M Miller, J L Kuiper, and I K Helfer, ...
  • M J Frissel, and R Pennders, “Models for the accumulation ...
  • Q He, and D E Walling, Radiat. Isot., ۴۸ (۱۹۹۷) ...
  • J C Ritchie, and J R Mchenry, Environ. Qual. ۱۹ ...
  • W Davidson, P Spezanno, and J Hilton, Environ. Radioact., ۱۹ ...
  • United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation ...
  • M A K AbdelHalim and A El-Taher, Radioanal. Nucl. Chem. ...
  • G Suresh, et al., Environ. Radioact., ۱۰۲ (۲۰۱۱) ۳۷۰. ...
  • Geographic information system version ۱۰.۳ (GIS۱۰.۳) [Computer software], ۲۰۱۴, Retrieved ...
  • S H Habibi, Dissertation, Islamic Azad University of Tehran-North (۲۰۰۱) ...
  • M Gharibreza, et al., Catena., ۱۶۶ (۲۰۱۸) ۳۳۹. ...
  • A M MofidiKhajeh, et al. “Soil Conservation and Watershed Management ...
  • Civil Research Consulting Engineers (CRCE), ۲۰۰۸, “Identification studies of water ...
  • L Parsaie, and A M MofidiKhajeh, “Paper presented at the ...
  • T Sufi, et al., “Iran Fisheries Science Research Institute” (۲۰۰۶) ...
  • International Atomic Energy Agency (IAEA), ۲۰۰۳, “Collection and Preparation of ...
  • R Pourimani, and S M Mortazavi Shahroodi, J. Med. Phys. ...
  • J D S Paiva, E E Farias, and E J ...
  • A Shahrokhi and T Kovacs, Sci. Eur. ۳۳ (۲۰۲۱) ۶۶. ...
  • R Pourimani and F Anoosheh, J. Med. Phys. ۱۲, ۳ ...
  • R Pourimani and M Mohebian, J. Sci. Technol. Trans. A ...
  • R Pourimani and S Rahimi, J. Med. Phys. ۱۳, ۴ ...
  • Organization for Economic Cooperation and Development (OECD), ۱۹۷۹, “Exposure to ...
  • European Commission (EC), ۱۹۹۹, Radiological protection principles concerning the natural ...
  • International Commission on Radiological Protection (ICRP), ۱۹۹۰, Recommendations of the ...
  • J Beretka and P J Mathew, Health Phys. ۴۸, ۱ ...
  • R Pourimani and F Asadpour, Arak. Uni. Med. Sci. ۱۹, ...
  • R Pourimani and S M Mortazavi Shahroodi, “Paper presented at ...
  • J S Chae, et al., Radioanal. Nucl. Chem. ۳۱۹ (۲۰۱۹) ...
  • R Pourimani, R Fardad, and M Mirzaei, Environ. Sci. Technol. ...
  • United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation ...
  • H A Al-Trabuls, A E Khater, and F I Habbani, ...
  • N M Fahmi, et al., “Paper presented at the Tenth ...
  • A Shahrokhi, et al., Marine Pollution Bulletin, ۱۶۳ (۲۰۲۱) ۱۱۲۰۰۹. ...
  • M R Abdi, M Kamali, and S Vaezifar, Pollut. Bull. ...
  • M R Abdi, et al., Pollut. Bull. ۵۸, ۵ (۲۰۰۹) ...
  • نمایش کامل مراجع