تدوین معیار های محرمیت در محلات مسکونی با رویکرد ایرانی-اسلامی

اصل "محرمیت"، به عنوان یکی از اصول حاکم بر تمامی شئونات زندگی، مفهومی اجتماعی و ارزش کلیدی در اخلاق انسانی و اسلامی، نقش مهمی در معماری و شهرسازی ایران دارد. "محرمیت" و حریم خصوصی طبق آموزه های دین اس لام به عنوان یک مفهوم اجتماعی و فرهنگی به عنوان یک ارزش کلیدی ا خلاقی و زیربنای توجه به شان و منزلت انسانی محسوب می شود و در سازماندهی فضایی و نحوە قرارگیری عملکردهای گوناگون آثار و نتایج عمیقی داشته است. از طرفی معماری و شهرسازی ا سلامی باید به گونه ای باشد که علا وه بر پاسخگویی به نیازهای مادی انسان ها در درجه بالایی پاسخگوی نیازهای معنوی آن ها نیز باشد؛ و این ایدئولوژی باید در تمام اجزا و فضاهای یک شهر اسلامی، همانند محلات مسکونی متجلی شود. در این پژوهش در گام اول بر اساس رویکرد توصیفی- تحلیلی، مطالعات نظری و شناسایی شاخص های مهم محرمیت و حریم خصوصی صورت پذیرفته و در گام دوم به تحلیل این شاخص ها و تدوین معیارهای کالبدی و عملکردی محرمیت در محلات مسکونی با رویکرد ایرانی- اسلامی می پردازیم. با وجود اهمیت محرمیت و حریم خصوصی از دیرباز در نزد ایرانیان، هجوم مدرنیته و تکنولوژی از طریق تغییر کالبد فضای زیستی محلات مسکونی انسان ها به خصوص در داخل بناهای مسکونی، با تغییراتی که در الگوهای سکونت انسان ها به وجود آورده است، تا حدود زیادی به مخدوش شدن این اصل به خصوص در "بعد کالبدی" منجر شده است، اما همچنان تلاش هایی برای بازآفرینی این مفهوم از سوی ساکنان در کالبد جدید قابل مشاهده است، به گونه ای که می توان گفت ساختار اصلی محله بعد از گذشت زمان همچنان در پی حفظ حریم ها به خصوص حریم بناهای مسکونی و عرصه های سکونتی در محلات مسکونی در ابعاد کالبدی و عملکردی بوده است.