بررسی نقش شاخص فساد و سرمایه گذاری ستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با در نظر گرفتن شاخص آزاد سازی تجاری در کشورهای منتخب شرکای تجاری ایران

رشد اقتصادی مهمترین مفهوم اقتصادی و مقوله ای محوری در توسعه اقتصادی است. از سوی دیگر، مزایای دموکراسی،کنترل فساد اداری و اقتصادی در کارآیی حکومت ها، برابری، ایجاد اطمینان و آسایش در جامعه و حفاظت از حقوق مالکیتآثار مثبتی بر رشد اقتصادی دارد، به طوری که دموکراسی و کنترل کردن فساد می تواند جذابیت های اقتصادی را برایسرمایه گذاران داخلی و خارجی افزایش داده و بنگاه های اقتصادی داخلی و خارجی را به سمت فعالیت های رسمی سوقدهد. در این مطالعه برای بررسی نقش شاخص فساد و سرمایه گذاری ستقیم خارجی بر رشد اقتصادی با در نظر گرفتنشاخص آزاد سازی تجاری در کشورهای منتخب شرکای تجاری ایران از مدل مبتنی بر برآوردگرهای پنل پویا براساس روشARDL و مدل گشتاورهای تعمیم یافته GMM در منتخبی از کشورهای عمده شریک تجاری ایران برای دوره زمانی ۲۰۲۱-۲۰۰۰ استفاده شده است.نتایج حاصل از تخمین مدل بیانگر تاثیر گذاری مثبت متغیرهای؛ سرمایه گذاری مستقیم خارجی، آزاد سازی تجاری و اشتغال،با نرخ رشد اقتصادی می باشد، بعبارتی افزایش در اشتغال، افزایش در سرمایه گذاری مستقیم خارجی و آزاد سازی تجاری باافزایش نرخ رشد اقتصادی همراه می باشد. همچنین نتایج وجود رابطه منفی بین متغیرهای کنترل فساد، دموکراسی و نرختورم با نرخ رشد اقتصادی را نشان می دهد. هرچند که در نگاه اول بنظر می رسد که کنترل فساد باید منجر به افزایش نرخرشد اقتصادی شود و رابطه این دو شاخص باید هم جهت باشد، ولی حقیقت آن است که فساد اقتصادی امکان کسب درآمد ورشد را برای برخی فعالان اقتصادی فراهم می آورد و کنترل فساد مانع این نوع درآمدزائی است. با کنترل فساد، هر چندسرعت رشد اقتصادی کاهش می یابد ولی سلامت اقتصاد ضمانت بیشتری پیدا خواهد. همچنین در این مطالعه در مدلگشتاورهای تعمیم یافته رابطه معنی داری بین شاخص دموکراسی، کنترل فساد و رشد اقتصادی بدست نیامد.