بررسی و پایش تغییرات کاربری اراضی حوضه آبریز رود زرد با استفاده از سنجش از دور و مدل زنجیره مارکوف

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 118

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GEOP-27-83_005

تاریخ نمایه سازی: 5 تیر 1402

چکیده مقاله:

بررسی تغییرات کاربری اراضی در گذشته و پیش بینی این تغییرات برای آینده یکی از اصول مهم برنامه ریزی در جهت توسعه غیراصولی شهرها، استفاده بهینه از منابع و مدیریت مخاطرات گوناگون است، پایش و مدیریت بهینه منابع طبیعی نیازمند اطلاعات به هنگام و صحیح است. در این راستا نقشه های تغییرات کاربری/ پوشش زمین یکی از مهمترین منابع اطلاعاتی در مدیریت های مختلف محسوب می شود. یکی از روش های کارآمد جهت پیش بینی تغییرات پوشش و کاربری اراضی مدل زنجیرهای مارکوف است. دراین مطالعه تغییرات پوشش اراضی در حوضه رود زرد طی سال های گذشته و امکان پیش بینی آن در آینده با استفاده از مدل زنجیره مارکوف بررسی شده است. برای رسیدن به این هدف ابتدا تصاویر ماهواره ای مورد نیاز با استفاده از سنجنده های (۲۰۰۰) ETM+ ETM+، (۲۰۰۶) ؛ETM+(۲۰۱۲)و OLI-TIRS(۲۰۱۸) تهیه شدند؛سپس نقشه های کاربری بعد از انجام تصحیحات برروی تصاویر ماهوارهای، و ارزیابی دقت طبقه بندی ها با استفاده از ضریب کاپا تهیه شدند. بعد از آن نقشه کاربری اراضی برای سال های ۲۰۲۵و ۲۰۵۰پیش بینی گردید. نتایج بیانگر این است در صورتی که سرعت تغییرات کاربری همچون سال های گذشته باشد در سال ۲۰۲۵ کاربری نواحی ساخته شده به ۵۴/۱۰۸۹ هکتار افزایش خواهد یافت، فضای سبز و باغات به ۴۲/۲۰۱ هکتار کاهش خواهد یافت، زمین های بایر به ۵۹/۸۵۲۷۹ هکتار کاهش خواهد یافت، زمین زراعی به ۵۲/۱۱۵۴ هکتار افزایش خواهد یافت و کاربری آب های سطحی به ۵۴/۶۶۶ افزایش خواهد یافت. در سال ۲۰۵۰ کاربری نواحی ساخته شده به ۹۸/۱۶۷۱ هکتار افزایش خواهد یافت، کاربری فضای سبز و باغات به ۶۲/۱۹۲ هکتار کاهش خواهد یافت، کاربری زمین بایر به ۶۹/۸۴۳۸۷ هکتار کاهش خواهد یافت، کاربری زمین زراعی به ۷۳/۱۲۴۳ هکتار افزایش خواهد یافت و کاربری آب های سطحی به ۵۹/۸۹۵ افزایش خواهد یافت.

نویسندگان

محمد حسین رضائی مقدم

دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی - استاد ژئومورفولوژی - دانشگاه تبریز

معصومه رجبی

دانشگاه تبریز

سیده معصومه موسوی

دانشجوی دکترای دانشگاه تبریز