تاثیر باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا روی خصوصیات ریشه، عملکرد و کیفیت دانه دو رقم نخود

به منظور بررسی تاثیر باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا روی خصوصیات ریشه، عملکرد و کیفیت دانه دو رقم نخود، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش شامل دو رقم نخود (کاکا و (ILC-۴۸۲، دو سطح ریزوبیوم (تلقیح شده، عدم تلقیح) و سه سطح قارچ میکوریزا Glomus intraradis)، Glomus mosaee و شاهد) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا بر تعداد گره در بوته در سطح احتمال یک درصد معنیدار بود. اثر باکتری ریزوبیوم در سطح احتمال پنج درصد بر صفت وزن خشک ریشه معنیدار بود. اثر متقابل باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا در سطح احتمال پنج درصد بر عملکرد دانه معنیدار بود. اثرات جداگانه باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا در سطح احتمال یک درصد بر محتوای پروتئین دانه معنیدار بود. بیشترین تعداد گره (۲/۴۵) مربوط به تلقیح همزمان قارچ اینترارادیس و باکتری ریزوبیوم بود و کمترین تعداد گره (۰/۳۳) مربوط به تیمار عدم تلقیح باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا بود. بیشترین وزن خشک ریشه ۰/۳۹) گرم در بوته) در اثر تلقیح باکتری ریزوبیوم مشاهده گردید. مقایسه میانگین کاربرد همزمان باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا نشان داد که بیشترین میزان عملکرد دانه، مربوط به تیمار تلقیح قارچ اینترارادیس و باکتری ریزوبیوم بود که میزان آن برابر ۴۰۹ کیلوگرم در هکتار بود. تلقیح باکتری ریزوبیوم سبب افزایش پروتئین دانه به میزان ۹ درصد نسبت به عدم تلقیح شد و کاربرد قارچ اینترارادیس نسبت به تلقیح قارچ موسه و عدم تلقیح قارچ میکوریزا، به ترتیب موجب افزایش ۱۴ و ۱۹ درصدی پروتئین دانه شد با توجه به نتایج مطالعه حاضر استفاده از باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا در گیاه نخود میتواند روی عملکرد و کیفیت دانه تاثیر مثبتی داشته باشد.