واکاوی عملیات مقابله با بیابانزایی و اثربخشی آن در استان اصفهان

استان اصفهان با دارا بودن بیش از سه میلیون و دویست هزار هکتار اراضی بیابانی ، یکی از استآنهای بیابانی ایران محسوب می شود. بررسی روند بیابانزایی در این استان بیانگر آن است که دو عامل اقلیم و فقر پوشش گیاهی بیش ترین تاثیر را در بیابانزایی کل استان اصفهان داشته اند. اجرای عملیات مقابله با بیابانزایی در استان اصفهان از چهار دهه گذشته شروعشده است و تاکنون نیز ادامه دارد که شامل عملیات بذرپاشی و بذرکاری ، مالچ پاشی ، مدیریت رواناب آبها، احداث بادشکن زنده و غیرزندهو نهالکاری بوده است . درنتیجه انجام عملیات نهالکاری تاکنون بیش از ۳۰۹ هزار هکتار جنگل دست کاشت بیابانی ایجادشده است . از مهم ترین آثاری که فعالیت های مذکور در مناطق بیابانی استان بر جای نهاده می توان به ترسیب کربن به میزان ۷ تن در سال به ازای هر هکتار جنگل دست کاشت ، جلوگیری از فرسایش بادی ،کاهش طوفانهای گرد و غبار، حفاظت تاسیسات صنعتی و اقتصادی و استراتژیک ، کاهش خسارات وارده به منابع زیستی و اقتصادی ، رونق کشاورزی ، تلطیف هوا، کاهش آلودگی ، رونق گردشگری ، معکوس شدن مهاجرت و... اشاره نمود. این پژوهش که به روش اسنادی و اندازه گیری های میدانی تدوین شده به بررسی اجرای پروژههای بیابانزدایی و نتایج حاصل از آن در استان اصفهان می پردازد. هدف از این مطالعه واکاوی روند پروژههای مقابله با بیابانزایی طی سالهای ۱۳۹۰-۱۳۹۹ در استان اصفهان و بررسی میزان اثربخشی آنها در حفاظت از اراضی کشاورزی ، جادهها، تاسیسات و ... می باشد. نتایج نشان داد که اجرای پروژههای نهالکاری طی سالهای ۱۳۹۰-۱۳۹۹ به میزان ۷۷۰۰ هکتار در سطح استان منجر به حفاظت بیش از ۱۰۰ کیلومتر جاده مواصلاتی ، ۶ شهر، ۱۵ روستا ، ۲ مرکز صنعتی و ۲ فرودگاهو پایگاه هوایی شده است .