بررسی مفهوم حقیقی نور در عرفان اسلامی و انعکاس ان در «نگارگری اسلامی»

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 136

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-19-46_033

تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1402

چکیده مقاله:

عناصر تشکیل دهنده هنر اسلامی نشانه هایی از جهان قدسی و ملکوتی هستند که در آن نور الهی نقش اصلی را ایفا می کند که جلوه ای از جلوات خداوند است و حضورش در عرفان و هنر اسلامی تجلی می یابد. در فرهنگ ایرانی، اسلامی نور همواره نمادی از عالم ملکوت و معنا بود. ازاین رو در نظریه های عرفانی جایگاه اساسی دارد. از منظر هنر اسلامی همه چیز از افاضه وجود بهره مند است زیرا خداوند نور مطلق آسمان و زمین است و رنگ ها راه و وسیله ای برای نمایش نور هستند که با آشنا شدن با عوالم نورانی و طی کردن مراحل سلوک عارف و پدیدار شدن مقامات عرفانی به صورت رنگ و نوری خاص در درون انسان عارف مرتبط می گردد. در پژوهش حاضر به مسئله نور در عرفان و نگارگری اسلامی پرداخته شده است. پژوهش حاض به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع تاریخی به رشته تحریر درآمده است. یافته های پژوهش حاکی از این است روح هنر اسلامی سیر از ظاهر به باطن اشیاء و امور است و هنرمندان در نقش و نگارهایی که در صورت های خیالی خویش در عالم کثرات می بیند در نظرشان هرکدام جلوه حسن جمال و جلال الهی را می نماید؛ بدین معنی هنرمند همه موجودات را چون مظهری از اسماء الهی می بیند و بر این اساس، اثر هنری او به مثابه محاکات و ابداع اسماء الله است. در تفکر اسلامی جهان جلوه و مشکات انوار الهی ست که حاصل فیض مقدس نقاش ازلی و هر ذره ای و هر موجودی از موجودات جهان و هر نقش و نگاری مظهر اسمی از اسماء الهی ست اهداف پژوهش:بررسی مفهوم نور در عرفان اسلامی.واکاوی چگونگی انعکاس مفهوم عرفانی نور در نگارگری اسلامی.سوالات پژوهش:جایگاه نور و رنگ در عرفان اسلامی و آثار آن در هنر اسلامی چگونه است؟منظور از خیال خلاق و تجلی گونه چیست؟

کلیدواژه ها:

نویسندگان

نوشین نراقی

دانشجوی دکتری، گروه فلسفه و عرفان، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

عبدالرضا مظاهری

استاد گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی ،تهران، ایران

انشالله رحمتی

استاد گروه فلسفه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • احسانی، آصف. (۱۳۹۳). «عقلانیت در فلسفه ملاصدرا»، فصلنامه پرتو خرد، ...
  • توبیه ای نجف آبادی، الهه؛ فنایی، زهرا. (۱۳۹۶). «تحلیل کاربرد ...
  • جعفری لنگرودی، ملیحه؛ ذاکری، احمد. (۱۳۹۳). «نور سیاه در عرفان ...
  • رحمتی، انشاالله. (۱۳۹۳). «پرتوافشانی خیال در ازل»، اطلاعات حکمت و ...
  • سهروردی، شهاب الدین. (۱۳۹۲). کلمه الاشراق، ترجمه و شرح سید ...
  • سهروردی، شهاب الدین. (۱۳۹۷). حکمت الاشراق، ترجمه و شرح سید ...
  • شایگان، داریوش. (۱۳۹۲). هانری کربن آفاق تفکر معنوی در اسلام، ...
  • شریعت مداری، فاطمه. (۱۳۹۷). «مهر تا الله: بررسی جایگاه نور ...
  • باستان تا اسلام امروز»، فصلنامه هنر و تمدن شرق، شماره ...
  • صدرالمتاهلین شیرازی، محمدابراهیم. (۱۳۹۲). الاسفار الاربعه، قم: مستفوی ...
  • ضیایی، حسین. (۱۳۹۱). معرفت و اشراق در اندیشه سهروردی، ترجمه ...
  • کربن، هانری. (۱۳۹۲). انسان نورانی در تصوف ایرانی، ترجمه فرامرز ...
  • کربن، هانری. (۱۳۹۶). فلسفه ایرانی و فلسفه تطبیقی، ترجمه جواد ...
  • کربن، هانری. (۱۳۹۹). واقع انگاری رنگ ها و علم میزان، ...
  • محمدیان، عباس؛ مهجوری، محمود. (۱۳۹۵). «بررسی تجربه های دینی نجم ...
  • مولوی، جلال الدین. (۱۳۹۶). دیوان کامل شمس تبریزی، از نسخه ...
  • Corbin, Henry (۲۰۱۰). En Islam Iranian: aspects spirituals et philosophies, ...
  • نمایش کامل مراجع