بررسی ادله اجتهادی اصل مصلحت در حضانت کودک بر مبنای فقه امامیه و حقوق ایران

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 112

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FAML-19-1_010

تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1402

چکیده مقاله:

کودک موجودی است که قادر به حفظ و صیانت از خود نیست و در انجام امور خود ناتوان است. بنابراین برای حفظ مصالح عالیه او و تامین ضرورت ها نیازمند کسی است که امور او را به وجه احسن اداره نماید. «ولی» اگرچه دلسوزترین شخص نسبت به کودک است، اقدامات وی مقید به رعایت مصلحت شده است. با توجه به کارکرد اساسی مصلحت در حقوق کودک و در حضانت، این پرسش مطرح است که آیا مصالح عالیه کودک یک قاعده و یا یک اصل جامع بنیادین است؟ در استنباط، اجرا و قضا به عنوان یک اصل به آن می توانیم نگاه کنیم یا خیر؟ در متون فقهی، در ابواب «ولایت»، «وصایت»، «حجر» و «تجارت» درباره مصلحت کودک بحث شده، اما موضوع حضانت مغفول واقع شده است. در حقوق ایران، در قوانین مدنی مربوط به حمایت از خانواده و حمایت از اطفال و نوجوانان، به این اصل اشاره شده است. در این پژوهش، دلایل و مستندات ناظر به «اصل مصلحت در حضانت کودک» از منابع معتبر اسلامی استخراج شد تا به عنوان راهکاری در فهم موارد سکوت در حقوق موضوعه مورد استفاده قرار گیرد. این امر با پشتوانه نظری رعایت «اصل مصلحت در حضانت کودک»، آثار آن در حقوق کنونی نمود پیدا می کند.

نویسندگان

معصومه پیرحیاتی

سطح چهار فقه و اصول، حوزه علمیه خواهران

محمد روشن

پژوهشکده مطالعات خانواده، دانشگاه شهید بهشتی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن فارس، ا. (۱۴۰۵). معجم مقاییس اللغه، قم: مکتبه الکلام ...
  • ابن فهد حلی، ا. (۱۴۰۷). المهذب البارع، مشهد. انتشارات اسلامی ...
  • ابن منظور، م. (۱۴۰۵). لسان العرب، قم: ادب حوزه ...
  • ابن عاشور، م. (۱۴۱۸). مقاصد الشریعه الاسلامیه، [بی جا] ...
  • آشتیانی، م. (۱۴۰۷). کتاب نکاح، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • آل بحرالعلوم، م. (۱۴۰۳). بلغه الفقیه، تهران: مکتبه الصادق ...
  • البوطی، م. (۱۴۱۰). ضوابطه المصلحه فی شریعه الاسلامیه، بیروت: الرساله ...
  • امامی، ح. (۱۳۷۴). حقوق مدنی، تهران: کتاب فروشی اسلامیه ...
  • انصاری، م. (۱۴۲۲). المکاسب، قم: مجمع فکر اسلامی ...
  • جعفری لنگرودی، م. (۱۳۸۲). ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش ...
  • جوهری، ا. (۱۹۹۰). الصحاح، بیروت: دار العلم الملایین ...
  • جبعی عاملی، ز. (۱۴۱۳). مسالک الافهام، قم: موسسه المعارف الاسلامیه ...
  • حسینی حایری، ک. (۱۴۱۵). القضا فی الفقه الاسلامی، قم: مجمع ...
  • حلی، ا. (بی تا). المهذب البارع، مشهد ...
  • حلی، ح. (۱۴۱۳). قواعد الاحکام، قم: موسسه النشر الاسلامی ...
  • خوانساری، ا. (۱۳۵۵). جامع المدارک، تهران: مکتبه الصدوق ...
  • خورمی، س. (۱۳۷۴ش). اقرب الموارد، بیروت ،دار الاسواه ...
  • خویی، ا. (۱۴۱۳). معجم الرجال الحدیث، [بی جا] ...
  • خویی ، ا. (بی تا). مبانی تکمله المنهاج، بیروت: دار ...
  • راغب الاصفهانی. ر. (۱۴۱۲). مفردات الفاظ القرآن، بیروت: دار العلم ...
  • روحانی، م. (۱۴۱۴). فقه الصادق، قم: موسسه دار الفکر ...
  • روشن، م. (۱۴۰۰). حقوق خانواده، تهران: جنگل ...
  • سبزواری، م. (۱۴۲۳). کفایه الاحکام، موسسه نشر اسلامی ...
  • صدر، م. (۱۳۷۵ش). اقتصادنا، مکتب الاعلام الاسلامی ...
  • طبرسی (۱۴۱۵). مجمع البیان، بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات ...
  • صفایی، ح.، امامی، ا. (۱۳۷۴). حقوق خانواده، تهران: دانشگاه تهران ...
  • عاملی، م. (۱۴۱۱). نهایه المرام، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • عاملی، حر. (۱۴۰۹). وسائل الشیعه، بیروت: دار الاحیاء تراث العربی ...
  • عاملی، م. (۱۴۰۰ق). قواعد و فوائد، نجف: کتاب فروشی مفید ...
  • عاملی، ج. (۱۴۱۰). مفتاح الکرامه، قم: دفتر انتشارات اسلامی ...
  • عسکری، .ا (بی تا). الفروق اللغویه، قم: مکتبه البصیرتی ...
  • علیدوست، ا. (۱۳۹۶). فقه و مصلحت، قم: پژوهشگاه فرهنگ و ...
  • عمید، ح. (۱۳۵۸). فرهنگ عمید، تهران: امیرکبیر ...
  • فراهیدی، خ. (۱۴۱۰). ترتیب کتاب العین، قم: دار الهجره ...
  • فیومی، ا. (۱۴۰۵). المصباح المنیر، قم: دار الهجره ...
  • فتح الله، ا. (۱۴۱۵). معجم الفاظ الفقه الجعفری، نجف: الدمام ...
  • قریشی، ع. (۱۴۱۲). قاموس القرآن، تهران: دار الکتب الاسلامیه ...
  • قمی، ع. (۱۴۰۴). تفسیر قمی، قم: دار الکتاب ...
  • کاتوزیان، ن. (۱۳۷۲). حقوق مدنی (خانواده)، تهران: شرکت انتشارات بهمن ...
  • کوکسال، ا. (۱۴۲۱). تغیر الاحکام فی الشریعه الاسلامی، بیروت: موسسه ...
  • مراغی، م. (۱۴۱۷). العناوین الفقهیه، دفتر انتشارات اسلامی ...
  • محقق داماد، م. (۱۳۸۳). تفکیک روایات قضایی از روایات فقهی، ...
  • مصطفوی، ح. (۱۴۱۶). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: موسسه ...
  • مصطفوی، م. (۱۳۸۸). القواعد الفقهیه، قم: موسسه النشر اسلامی ...
  • نجفی، م. (۱۳۶۷ش). جواهر الکلام، تهران: دار الکتب الاسلامیه ...
  • نجفی خوانساری، م. (۱۳۷۳ق). منیه الطالب؛ تقریرات درس محقق نایینی، ...
  • Aameli, H. (۱۹۸۸). Wasal al-Shia, Beirut: Dar Al-Ahya Tarath al-Arabi ...
  • Aameli, M. (۱۹۷۹). Qa'aw and benefits, Najaf: Mofid Publication [in ...
  • Ameli, S. (۱۹۸۹). Muftah Al-Karamah, Qom: Islamic Publication [in Arabic] ...
  • Ameli, S. (۱۹۹۰). Nahayah al-Maram, Qom: Institute Maarf Islami [in ...
  • Abnfahd Heli, A. (۱۹۸۶). Al Mohazabul Bare, Mashhad: Centre of ...
  • A bn Faris, A. (۱۹۸۳). Ma'jam Maqais al-Lagheh, QOM: Islamic ...
  • Ibn Ashour, M. (۱۹۹۷). The Purposes of the Islamic Law. ...
  • Ibn Manzoor, M. (۱۹۸۴). Lasan al-Arab, Qom: Adab Al-Hawza Publishing ...
  • Alidoust, A. (۲۰۱۷). Jurisprudence and Resources, Tehran: Institute of Culture ...
  • Al-Bahrul-Uloom, M. (۱۹۷۶). Balaght al-Faqih, Tehran: Al-Sadiq School [in Arabic] ...
  • Al-Buti, M. (۱۹۸۹). Relationships of Interest in Islamic Shari'ah, Beirut: ...
  • Amami,H. (۱۹۹۵). Civil rights, Tehran: Islamieh publishing company [in Persian] ...
  • Amid, H. (۱۹۷۹). Farhang Amid, Tehran: Amir Kabir Publication [in ...
  • Ansari, M. )۲۰۲۰). Al-Makasab, Qom: Islamic Thought Assembly [in Arabic] ...
  • Ashtiani, M. (۱۹۸۶). Kitab al-Nikah, Qom: Islamic Publication [in Arabic] ...
  • Hosseini Hairi, K. (۱۹۹۴). Al-Qada in Islamic Jurisprudence,Qom: Institute Maarf ...
  • Hali, H. (۱۹۹۲). Rules of Rulings, Qom: Al-Nashar al-Islami Institute ...
  • Fayyumi, A. (۱۹۸۴). Al-Masbah al-Munir, Qom: Darolhojre Publication [in Arabic] ...
  • Farahidi, Kh. (۱۹۸۴). Tartieb Kitab al-Ayn, Qom: Darolhojre Publication [in ...
  • Fathullah, A. (۱۹۹۴). Dictionary of Jurisprudence, Najaf: Aldmam [in Arabic] ...
  • Jafari Langroudi, M. (۲۰۰۳). Legal Terminology, Tehran: Ganj Danesh [in ...
  • Jabai Ameli, Z. (۱۹۹۲). Masalak al-Afham, Qom: Institute Maarf Islami ...
  • Johari, E. (۱۹۹۰). Alsoha, Birut: Darolelm Publication [in Arabic] ...
  • Katouzian, N. (۱۹۹۳). Civil rights, Tehran: publishing company [in Persian] ...
  • Roshan, M. (۱۴۰۰). Family Law, Tehran: Jungle Publications [in Persian] ...
  • Safai, H., Emami, A. (۱۹۹۵). family law, Tehran: University of ...
  • Khorrami, S. (۱۹۹۵). Aqrab Al-Mawdar, Dar Al-Sawah, Beirut: Darolosveh Publication ...
  • Khansari, S. (۱۹۷۶). Al-Madarak University, Al-Sadooq School, Tehran: Sadoogh Publication ...
  • Khoei, A. (۱۹۹۲). Dictionary of Al-Rijal Al-Hadith, Be Ja [in ...
  • Khoei, A. (۱۹۹۰). Mabane Tokamlah Almenhaj, Dar Al-Zahra, Beirut: Darozahra ...
  • Khansari, A. (۱۹۷۶). Jami’ Al-Madarak, Tehran: Sadoogh Publication [in Arabic] ...
  • Ragheb Esfahani, H. (۱۹۹۱). Single Words of the Qur'an, Beirut: ...
  • Sadr, M. (۱۹۹۵). Al-Aghtesadona, Qom: Alam Publication [in Arabic] ...
  • Sabzevari, M. (۱۴۲۲). Kafaiya al-Ahkam, Qom: Islamic Publication [in Arabic] ...
  • Tabarsi, M. (۱۹۹۴). Majaol Bayan, Birut: Press Publication [in Arabic] ...
  • Qureshi, A. (۱۹۹۱). Dictionary of the Qur'an, Tehran: Dar al-Kitb ...
  • Qomi, A. (۱۹۸۳). Tafsir Qomi, Qom: Dar Lektob Publication [in ...
  • Mostafavi, H. (۱۹۹۵). Research in the words of the Holy ...
  • Mustafavi, M. K. (۲۰۰۹). Al-Ghavaed al-Fiqhiyyah, Qom: Islamic Publishing House ...
  • Maraghi, A. (۱۴۱۷). Al-Anaween al-Faqhiyyah, Qom: Islamic Publications Office [in ...
  • Najafi, M. (۱۹۸۸). Javaher Al-Kalam, Tehran: Dar Al-Katb al-Islamiya [in ...
  • Mohaghegh Damad, M. (۲۰۰۴). Separation of judicial traditions from jurisprudential ...
  • نمایش کامل مراجع