مقاله علمی – پژوهشی: ارزیابی زی توده، رشد، زنده مانی و ترکیبات بیوشیمیایی جلبک Tetraselmis tetrathele با استفاده از پساب های لبنیات و مخمر

جلبک تک سلولی Tetraselmis tetrathele یکی از گونه های آب شور است که به علت ارزش غذایی زیاد و ترکیبات زیست فعال و سهولت در کشت، استفاده گسترده ای در صنعت و آبزی پروری دارد. در این مطالعه کشت انبوه جلبک T. tetrathele با استفاده از پساب کارخانه های شیر و مخمر با هدف ارزیابی رشد، زنده مانی و ترکیبات بیوشیمیایی (پروتئین، چربی، کربوهیدرات) مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت یک طرح کاملا تصادفی با ۶ تیمار شامل؛ کانوی، پساب های خام شیر و مخمر به عنوان محیط کشت هر کدام در دو حالت رقیق (۵ میلی لیتر به ازاء هر لیتر از محیط کشت) و غلیظ (۱۰ میلی لیتر به ازاء هر لیتر از محیط کشت)، طی یک دوره ۱۱ روزه انجام شد. نتایج نشان داد که این گونه از توانایی رشد در پساب خام شیر و مخمر برخوردار است، اما بیشترین تراکم سلولی در تیمار کانوی رقیق (تراکم۱۰۶×۱۲/۹ سلول در هر میلی لیتر و رشد ویژه ۸۷/۰ در روز) و بیشترین میزان رشد ویژه جلبک در تیمار مخمر رقیق (تراکم۱۰۶×۶۸/۶ سلول در هر میلی لیتر و رشد ویژه ۸۴/۲ در روز)، مشاهده شد. این در حالی است که تیمار پساب خام شیر رقیق زنده مانی بیشتری نسبت به سایر تیمارها داشت. بیشترین میزان پروتئین و چربی در تیمار پساب خام شیر غلیظ (به ترتیب ۶/۴۴ درصد و ۷۱/۹ درصد از وزن خشک) و بیشترین مقدار کربوهیدرات نیز در تیمار مخمر غلیظ (۴۹/۳۱ درصد از وزن خشک) به دست آمد. براساس میزان رشد ویژه، زنده مانی و ترکیبات بیوشیمیایی می توان نتیجه گیری کرد که پساب های شیر و مخمر می توانند به عنوان محیط کشت مناسب نیمه صنعتی در پرورش انبوه این جلبک به کار برود و برای تولید ترکیبات زیست فعال و سوخت های زیستی از زی توده حاصله توصیه می گردد.