پتانسیل یابی اراضی دیم استان قزوین جهت انجام آبیاری تکمیلی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 110

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_WMAJ-9-1_007

تاریخ نمایه سازی: 13 تیر 1402

چکیده مقاله:

با توجه به افزایش بی رویه جمعیت و نیاز به تولید غذای بیشتر، افزایش تولید در اراضی دیم ضروری است. پراکنش نامناسب بارش در سال های اخیر، مدیریت تامین آب در شرایط بحرانی برای این اراضی در اولویت قرار گرفته است. نتایج نشان داده که یک یا دو آبیاری در زمان های حساس، عملکرد اراضی دیم را به شدت افزایش دهد. هرچند آبیاری تکمیلی به منظور ارتقا عملکرد و بهره وری مصرف آب در زراعت دیم مورد توجه قرار گرفته ولی بررسی ویژگی های خاص اراضی دیم از قبیل ناهمواری، شیب و بررسی دسترسی به منابع آب ضروری است. بنابراین هدف اصلی این تحقیق بررسی قابلیت انجام آبیاری تکمیلی در اراضی دیم براساس ناهمواری و شیب است. بر اساس نقشه کاربری استان قزوین، حدود ۲۸۴ هزار هکتار اراضی آبی و ۱۳۲ هزار هکتار اراضی دیم در استان وجود دارد که اغلب این اراضی در دشت قزوین واقع شده اند. سپس با توجه به نقشه شیب تهیه شده از منطقه، اراضی دیم جهت اولویت بندی برای انجام آبیاری تکمیلی به ۴ کلاس شیب طبقه بندی شده اند: کلاس شیب ۵-۰ درصد، کلاس شیب ۸-۵ درصد، کلاس شیب ۱۲-۸ درصد و کلاس شیب بیشتر از ۱۲ درصد. در ادامه دو نقشه کاربری اراضی و شیب استان قزوین با هم ادغام شدند (Union کردن در محیط ArcGIS). در اراضی دیم به ترتیب ۸۳، ۷/۱۰، ۸/۳ و ۵/۲ درصد اراضی دارای شیب کمتر از ۵، ۸-۵، ۱۲-۸ و بیشتر از ۱۲ درصد هستند. بنابراین حدود ۵/۹۷ درصد اراضی دیم استان قزوین قابلیت انجام آبیاری تکمیلی را دارا هستند. البته بیشتر این اراضی در دشت قزوین و در مجاورت اراضی آبی قرار دارند.

کلیدواژه ها:

آبیاری تکمیلی ، اراضی دیم ، بهره وری مصرف آب ، شیب

نویسندگان

هادی رمضانی اعتدالی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

فراز گرگین پاوه

گروه ابیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، ایران

علیرضا توکلی

دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، کرج، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :