تاثیر تحقق اضطرار بر فقه کیفری خانواده

اضطرار از شرایطی است که می­تواند باعث تغییر در احکام شریعت شود. ازآنجاکه خانواده، بنیادی­ترین نهاد اجتماع­ساز و مامن انس و آرامش جسم و جان آدمی است، مجموعه احکام فقهی خانواده در دو قالب تکلیفی و وضعی، مقرر شده­اند تا سعادت و تعالی مادی و معنوی این نهاد، اعضای آن و جامعه را تامین و تضمین کنند. باوجوداین، تحقق شرایط اضطرار، گاهی فقه کیفری خانواده را نیز متاثر می­کند. حال پرسش آن است که تحقق شروط اضطرار یعنی، ترس بر تلف­شدن نفس محترمه یا اعضای بدن، فعلیت اضطرار، فقدان مفری برای خروج از وضعیت اضطرار و عدم ورود در شرایط اضطرار چه تاثیری بر احکام تکلیفی و وضعی در فقه کیفری خانواده دارد. دیگر آنکه ملاک و معیار در تشخیص تحقق اضطرار چیست. پژوهش پیش­رو به روش تحلیلی-توصیفی و بااستناد به منابع کتابخانه­ای بدین نتایج دست یافته است که براساس قاعده: «الضرورات تبیح المحظورات»، احکام تکلیفی ناظر بر حرمت به اباحه مبدل می­شود، ولی در احکام وضعی ورود ندارد. ملاک و معیار در تشخیص تحقق اضطرار در امور ساده، مراجعه به نظر عرف و در موارد پیچیده، رجوع به اهل خبره است.