ارزیابی عملکرد و پایداری عملکرد ژنوتیپ های سویا تحت شرایط آلوده به بیماری پوسیدگی ذغالی با استفاده از روش GGE بای پلات
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 77
فایل این مقاله در 9 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCB-15-45_020
تاریخ نمایه سازی: 13 تیر 1402
چکیده مقاله:
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: مهمترین هدف در تمام برنامه های اصلاحی محصولات زراعی افزایش عملکرد است و بهبود عملکرد نیازمند استفاده از روش های آماری کارآمد برای تعیین ژنوتیپ های برتر است. در تعیین برتری ژنوتیپ ها علاوه بر عملکرد بالا، پایداری عملکرد در محیط های مختلف نیز باید در نظر گرفته شود. تجزیه بای پلات روش مناسبی برای انتحاب ژنوتیپ های برتر و افزایش کارایی انتخاب است.
مواد و روش ها: در این مطالعه ۱۳۰ ژنوتیپ مختلف سویا در دو شرایط محیطی طبیعی (بدون بیماری) و تنش بیماری (القای مصنوعی بیماری پوسیدگی ذغالی) در طی سال های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ (چهار محیط) در موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار کشت شدند و پایداری عملکرد ژنوتیپها از طریق روش GGE بایپلات مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته ها: نتایج تجزیه مرکب عملکرد دانه نشان داد که اثر محیط، ژنوتیپ و اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط معنی دار است. نتایج حاصل از تجزیه پایداری ژنوتیپ ها به روشGGE بایپلات نشان داد که مولفه اول (اثر اصلی ژنوتیپ) ۷۰ درصد و مولفه دوم (اثر متقابل ژنوتیپ در محیط) ۱۴ درصد و در مجموع دو مولفه اصلی ۸۴ درصد از کل تغییرات داده ها را توجیه کردند که نشان دهنده اعتبار نسبتا خوب بای پلات در توجیه تغییرات ژنوتیپ و برهمکنش ژنوتیپ × محیط (G+GE) بود. در بررسی بای پلات چند ضلعی مشاهده شد که بیشترین عملکرد دانه در محیط E۲ (وجود بیماری پوسیدگی ذغالی در سال ۹۳) و E۴ (وجود بیماری پوسیدگی ذغالی در سال ۹۴) متعلق به ژنوتیپ شماره ۶۶ بود، اما ژنوتیپ های شماره ۱، ۳، ۵، ۴۳، ۶۳، ۶۶، ۷۵، ۷۶، ۷۷ و ۸۹ دارای ترکیب مناسبی از پایداری و عملکرد بودند.
نتیجه گیری: بهطور کلی، تعداد قابل توجهی از ژنوتیپ ها دارای مقاومت یا تحمل مناسبی نسبت به بیماری پوسیدگی ذغالی بودند. برخی از این ژنوتیپ ها مانند ژنوتیپ شماره ۶۶ ضمن اینکه هیچگونه علائمی از بیماری پوسیدگی ذغالی در دو سال اجرای آزمایش نشان ندادند، دارای عملکرد دانه مناسبی نیز بودند.
کلیدواژه ها:
Genotype ، Genotype × Environment interaction ، GGE biplot ، Macrophomina phaseolina ، اثر متقابل ژنوتیپ در محیط ، ژنوتیپ ، GGE-بای پلات ، Macrophomina phaseolina
نویسندگان
علی قربانی پور
Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
بابک ربیعی
Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
سیامک رحمانپور
Department of oilseed plants, Seed and Plant Improvement Institute (SPII), Karaj, Iran
سید اکبر خداپرست
Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :