ژئودایورسیتی؛ چالش ها و ظرفیت ها (با تاکید بر ایران)

ژئودایورسیتی تنوع طبیعی اشکال زمین شناختی (سنگ، کانی، فسیل)، ژئومورفولوژیکی (لندفرم ها، فرایندها) و خاک است. این اصطلاح مجموعه ای از اشکالمرتبط بهم؛ روابط؛ سیاست ها و تفسیر آنها و سیستم ها را شامل می شود. برای اولین بار موری گری کتابی تحت عنوان ژئودایورستی، ارزش گذاری و حفاظت از طبیعت بی جان را در سال ۲۰۰۴ توسط انتشارات وایلی را به رشته تحریر درآورده است و بعد از آن به صورت پراکنده محققان دیگری در این زمینه پژوهش هایی انجام داده اند. ژئودایورسیتی به صورت خلاصه به طبیعت بی جان می پردازد و در مقابل آن بیودایورسیتی تنوع زیستی یا طبیعت جان دار را بررسی و مطالعه می کند. سابقه حفاظت یا ژئوکانزرویشن را در کارهای شارلپز می توان جستجو کرد. منظور از کلمه ژئوکانزرویشن حفاظت زمین شناختی و ژئومورفولوژیکی است. این مقاله با استفاده از روش های توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی ژیودایورسیتی در ایران گردآوری شده است. باتوجه به بررسی های میدانی و بهره گیری از نظر کارشناسان و خبرگان به نظر می رسد تنوع زمین شناختی ایران دارای ظرفیت بسیار بالایی بوده اما در بعد برنامه ریزی و مدیریت آن بخصوص معرفی و حفاظت متاسفانه جایگاه مناسبی را نداریم. پیشنهاد می شود همانند بیودایورسیتی چهارچوب سازمانی و تعریف شده ای با متولی مشخص توسط دولت ارایه گردد.