ضابطه مندی و سنجه های فعالیت های اطلاعاتی در فقه سیاسی شیعه
محل انتشار: فصلنامه علوم سیاسی، دوره: 25، شماره: 100
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 123
فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JCKE-25-100_003
تاریخ نمایه سازی: 19 تیر 1402
چکیده مقاله:
فعالیت اطلاعاتی از جمله امور لازم در هر حکومتی، است؛ اما از آنجاکه این فعالیت، گاهی مستلزم اعمال رفتارهای غیرشرعی است، از مولفه های چالشی در نظام سیاسی اسلامی مبتنی بر رفتارهای شریعتمدار است. به همین علت است که بحث مذکور، در حوزهی فقهی و در خصوص مباحث حکمرانی اسلامی، ادارهی مطلوب جامعه و کارآمدی حکومت اسلامی، مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است. تحقیق حاضر در چارچوب فقه سیاسی، بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و مبتنی بر روش شناسی اجتهاد، درصدد تبیین رویکرد حجیت شرعی رفتارهای کارگزاران فعالیت های اطلاعاتی در فقه اسلامی و کارآمدی نظام اسلامی در فائق آمدن بر دشمن در حوزه های اطلاعاتی و وصول به غایات اسلام در حوزهی حکمرانی است. طبعا فعالیت اطلاعاتی در صورتی می تواند از سوی کارگزاران اطلاعاتی مورد استفاده قرار بگیرد که مقید به ضوابطی برآمده از شریعت، عقل یا عرف باشد که از آن جمله می توان به ضوابطی چون عدالت ورزی، حفظ نظام، انطباق حداکثری بر شریعت، انطباق بر خرد جمعی، اعتدال، تحقق غایات شرع، مصلحت سنجی و حفظ جان مسلمانان، اشاره کرد. با افتراض فعالیت های اطلاعاتی در نظام اسلامی در راستای برتری جویی بر دشمن و حفظ نظام اسلامی، ضمن تفکیک رفتارهای به ظاهر مخالف شریعت کارگزاران اطلاعاتی به رفتارهای فردی و حاکمیتی و تاکید بر اصل عدم ارتکاب رفتارهای غیرشرعی، در این تحقیق نشان داده میشود که تنها مواردی در حوزهی امور فردی و حاکمیتی قابل قبول خواهد بود که رفتارهای اطلاعاتی از سوی کارگزاران حکومتی، ذیل ضوابط عام فقهی قرار گرفته و در راستای تحقق غایات شریعت به کار گرفته شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سیدسجاد ایزدهی
استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، قم، ایران
سید علی اصغر علوی
دانش آموخته سطح ۴ حوزه علمیه قم و پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران (نویسنده مسئول)