بررسی عامل ارتفاع در ترکیبات فیتوشیمیایی دو جمعیت از گونه Plagiomnium undulatum در جنگل های هیرکانی

گونه .Plagiomnium undulatum (Hedw.) T.J.Kop متعلق به تیره Mniaceae، از خزه های آکروکاربوس است که در جنگل های مرطوب بر روی زیستگاه هایی همچون خاک های اسیدی، چوب و سنگ ها می روید. میزان ترکیبات شیمیایی در خزه ها بستگی به محیط زندگی و فصل رویشی آن ها دارد. متابولیت های ثانویه از نشانگرهای شیمیایی در تفکیک و شناسایی واحدهای گونه ای در خزه ها محسوب می گردند. همچنین، متابولیت های ثانویه موجود در خزه ها در مطالعات کموتاکسیونومی، کمواکولوژی و دارویی حائز اهمیت هستند. نمونه های مورد مطالعه از دو جمعیت متفاوت از جنگل هلومسر با ارتفاع ۲۰۰۰ متر و جنگل نور با ارتفاع ۷۳۹ متر از سطح دریا واقع در استان مازندر ان در فصل بهار جمع آوری و پس از شناسایی در هرباریوم مرکزی دانشگاه تهران، نگهداری می شوند. در این مطالعه ترکیبات استخراجی حاصل از عصاره ی متانولی- کلروفرمی براساس روش Bligh and Dyer توسط درستگاه GC MS، مورد شناسایی و آنالیز قرار گرفت. آنالیزهای مربوطه با نرم افزار PAST مقایسه و بررسی شد. از اهداف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر عامل ارتفاع بر روی کمیت و کیفیت ترکیبات شیمیایی در اندام های گاتوفیتی این گونه خزه ای در دو جمعیت مذکور می باشد. بررسی ها نشان می دهد جمعیتی که از جنگل هلومسر جمع آوری شد، شامل ۲۴ ترکیب و جمعیتی که از جنگل نور جمع آوری شد دارای ۲۷ ترکیب هستند و از این ترکیبات ۱۴ ماده بطور مشترک یافت شد که مقدار آن ها متفاوت از یکدیگر است. ترکیبات Eicosane و Neophytadiene در جمعیت هلومسر و نور به ترتیب بیشترین مقدار را نشان دادند که دارای خواص دارویی و بهداشتی می باشند.