رجوع به مضطر در مسئولیت های مبتنی بر تقصیر

در مسئولیت هایی که مبتنی بر تقصیر نیست، عامل زیان در شرایط اضطراری نمی تواند به استناد مضطر بودنش خود را از مسئولیت برهاند. چون که اضطرار عنصر تقصیر را توجیه می کند و فرض بر آن است که مضطر مرتکب تقصیر نشده است، اما در مسئولیت های مبتنی بر تقصیر، شرایط اضطراری ایجاب می کند که عنصر تقصیر از بین برود و مضطر از این بابت مسئول نباشد. سوالی که مطرح می شود این است که آیا عدم مسئولیت مضطر مطلق است یا می توان با عناوین دیگر به او رجوع کرد؟ استفاده ی بدون جهت از مال دیگری یا دارا شدن غیرعادلانه و احترام به مال دیگران قواعدی هستند که گریبان گیر مضطر می شوند و خواهان جبران زیان از طرف مضطر هستند. در استفاده بدون جهت، مضطر هنگامی مسئول است که خود از جریان امر منتفع شود و اگر برای دیگران یا جامعه عملی انجام دهد کار او را نیکوکارانه تلقی می کنیم که براین اساس مسئولیتی ندارد. در حقوق ما، در مورد اضطرار بیشتر در قانون مجازات اسلامی سخن به میان آمده است و در مسئولیت مدنی، جای خالی اضطرار احساس می شود.