بررسی تاثیر پزشک خانواده در آموزش خودمراقبتی روانی و سلامت روان در جامعه: مروری

زمینه و هدف: طرح پزشک خانواده عبارت است از نظام سلامتی که در آن پزشکان در مرحله ی نخست مراقبت ها و خدمات پزشکی، وظیفه ی هدایت بیماران و فراهم آوردن امکان دستیابی مستقیم و بلادرنگ آنها به مرحله های دوم و سوم درمان را بر عهده دارند. در این طرح سلامت نگری محور فعالیت های پزشک محسوب شده و هدف کلی طرح، حفظ و ارتقای سطح سلامت جامعه و ارائه خدمات سلامت می باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر پزشک خانواده در آموزش خودمراقبتی روانی و سلامت روان در جامعه به روش مروری می باشد.روش مطالعه: مطالعه حاضر از نوع مروری است که با استفاده از پایگاه های اطلاعاتی ISI, Pubmed و Science Direct و منابع فارسیIranmedex, SID و Magiran انجام شده است. جستجو در این پایگاه ها با استفاده از کلمات کلیدی پزشک خانواده (Family practice)، خودمراقبتی روانی(Psychological self-care) و سلامت روان (Psychological health) انجام شد. از بین مطالعاتی که طی سال های ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۱ منتشر شده بود، ۴۶ مقاله استخراج شده است. در نهایت ۱۸ مقاله در راستای اهداف پژوهشگران مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: مراقبت از سلامت روان از جمله مراقبت هایی است که پزشکان خانواده برای افراد تحت پوشش خود انجام می دهند. پزشک خانواده به سلامت روان جامعه و فرد، شناسایی گروه های آسیب پذیر و در معرض خطر می پردازد و برای پیشگیری از اختلالات روانی، اصول سلامت و مهارت های زندگی را به افراد تحت پوشش خود آموزش می دهد و کمک می کند که هر فرد از طریق یک برنامه ویژه خودمراقبتی، سالم بماند. بسیاری از اختلالات روانی در مراجعه به پزشک خانواده قابل تشخیص و در مراحل اولیه قابل درمان است و نیازی به مراجعه به متخصص وجود ندارد. برای پیشگیری از بیماری ها، پزشک خانواده به افراد تحت پوشش خود مشاوره لازم برای تغییر در شیوه زندگی را ارائه می دهد و انجام این تغییرات را پیگیری می کند و البته در شرایطی که برای سلامتی افراد تحت پوشش لازم ببیند، بیماران را برای تشخیص و درمان تخصصی به متخصصان مربوطه ارجاع می دهد و یا با آن ها مشاوره می کند. نتیجه گیری: با توجه به اینکه عموم مردم به سلامت روان توجه چندانی ندارند و باورهای اشتباهی درباره مسائل روانی و بیماری های آن دارند، پزشک خانواده می تواند با آموزش جمعیت تحت پوشش در خصوص اصول و مفاهیم بهداشت روان به منظور افزایش آگاهی و اصلاح نگرش افراد جامعه نسبت به بیماریهای روانپزشکی، آموزش به گروه های در معرض خطر، بیماران و خانواده های آنها در خصوص اختلالات روانپزشکی، در ارتقاء سطح سلامت روان جامعه نقش بسیار مهمی را ایفا نماید.