تولیت موقوفه در صورت عدم تعیین متولی از سوی واقف

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 204

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MADA-16-27_001

تاریخ نمایه سازی: 27 تیر 1402

چکیده مقاله:

یکی از مسائل اساسی در عقد وقف، شیوه مدیریت کردن آن است. مطابق نظر فقها و همچنین قانون مدنی، مسئولیت اداره مال موقوفه با متولی است. معمولا متولی در ضمن وقف توسط واقف تعیین می شود. حال اگر واقف، متولی را تعیین نکرده باشد، این سٶال مطرح می شود که چه کسی متولی خواهد بود؟ ماده ۸۱ اصلاحی قانون مدنی در اوقاف عامه که متولی معین نداشته باشد، متولی را حاکم معرفی کرده است. طبق بند ۱ ماده ۱ قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب ۲/۱۰/۶۳، اداره امور موقوفات عام که فاقد متولی بوده یا مجهول التولیه است و موقوفات خاصه در صورتی که مصلحت وقف و بطون لاحقه و یا رفع اختلاف موقوف علیهم متوقف بر دخالت ولی فقیه باشد، از تاریخ تصویب این قانون، به این سازمان واگذار می گردد. با وجود این، آرای فقها در جایی که واقف در وقف نامه تعیین متولی نمی کند، متفاوت است. عده ای معتقدند که در هر دو نوع وقف، تولیت با موقوف علیهم است. گروهی تولیت را در هر نوع از آن حاکم می دانند. بعضی معتقدند که در وقف عام، متولی حاکم است و در وقف خاص، موقوف علیهم این مسئولیت را به عهده دارند. در پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحلیلی توصیفی و با بهره مندی از روش کتابخانه ای مشخص شد در مواردی که واقف متولی را در وقف نامه معین نمی کند، حاکم متولی مال موقوفه است و در این جهت، تفاوتی بین وقف عام و وقف خاص وجود ندارد.

نویسندگان

مجید استاد مودب خوشرو

طلبه سطح ۳ حوزه علمیه مشهد

غلامرضا یزدانی

استادیار دانشگاه علوم اسلامی رضوی

مصطفی حسینی

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، کتاب الوقف، قم، دفتر انتشارات ...
  • آل عصفور بحرانی، حسین بن محمد، الانوار اللوامع فی شرح ...
  • آل کاشف الغطاء، احمد بن علی بن محمدرضا بن موسی ...
  • آل کاشف الغطاء، عباس بن حسن بن جعفر بن خضر، ...
  • آل کاشف الغطاء، محمدحسین بن علی بن محمدرضا بن موسی ...
  • آل کاشف الغطاء، هادی بن عباس بن علی بن جعفر ...
  • ابن سعید حلی، یحیی، الجامع للشرائع، قم، موسسه سیدالشهداء العلمیه، ...
  • ابن فهد حلی، جمال الدین احمد بن محمد، المهذب البارع ...
  • ایروانی، باقر، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی، چاپ دوم، قم، ...
  • بهجت، محمدتقی، توضیح المسائل، چاپ نود و دوم، قم، شفق، ...
  • تبریزی، جواد بن علی، استفتائات جدید، قم، سرور، بی تا ...
  • همو، المسائل المنتخبه، چاپ پنجم، قم، دار الصدیقه الشهیده، ۱۴۲۷ ...
  • حسینی خامنه ای، سیدعلی بن جواد، اجوبه الاستفتائات، قم، دفتر ...
  • حسینی روحانی، سیدمحمدصادق، فقه الصادق‰، قم، مدرسه امام صادق‰، ۱۴۱۲ ...
  • همو، منهاج الصالحین، بی جا، بی نا، بی تا ...
  • حسینی روحانی قمی، سیدمحمد، المسائل المنتخبه، کویت، شرکه مکتبه الالفین، ...
  • حسینی سیستانی، سیدعلی، المسائل المنتخبه، چاپ نهم، قم، دفتر معظم ...
  • حسینی شیرازی، سیدصادق، المسائل الاسلامیه، قم، رشید، ۱۴۲۷ ق ...
  • همو، المسائل المنتخبه، بی جا، بی نا، بی تا. (الف)حسینی ...
  • خوانساری، سیداحمد بن یوسف، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، ...
  • زین الدین بصری بحرانی، محمدامین، کلمه التقوی، چاپ سوم، قم، ...
  • سیفی مازندرانی، علی اکبر، دلیل تحریر الوسیله (الوقف)، تهران، مٶسسه ...
  • سیوری حلی (فاضل مقداد)، جمال الدین مقداد بن عبدالله، التنقیح ...
  • شبیری زنجانی، سیدموسی، المسائل الشرعیه، قم، نشر الفقاهه، ۱۴۲۸ ق ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله، جامع الاحکام، چاپ چهارم، قم، انتشارات ...
  • همو، هدایه العباد، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۱۶ ق ...
  • صیمری بحرانی، مفلح بن حسن، غایه المرام فی شرح شرائع ...
  • طباطبایی حائری، سیدعلی بن محمدعلی، الشرح الصغیر فی شرح المختصر ...
  • همو، ریاض المسائل فی تحقیق الاحکام بالدلائل، قم، مٶسسه آل ...
  • طباطبایی حکیم، سیدمحسن، منهاج الصالحین، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۱۰ ...
  • طباطبایی حکیم، سیدمحمدسعید، منهاج الصالحین، بیروت، دار الصفوه، ۱۴۱۵ ق ...
  • طباطبایی قمی، سیدتقی، مبانی منهاج الصالحین، قم، قلم الشرق، ۱۴۲۶ ...
  • طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم بن عبدالعظیم، تکمله العروه الوثقی، قم، کتابفروشی ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، چاپ ...
  • عاملی جبعی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، الروضه البهیه ...
  • همو، حاشیه الارشاد، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۴ ق ...
  • همو، حاشیه المختصر النافع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۲۲ ق. ...
  • عاملی جزینی (شهید اول)، محمد بن جمال الدین مکی، الدروس ...
  • همو، اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه، بیروت، دار التراث الاسلامیه، ...
  • عاملی کرکی (محقق ثانی)، علی بن حسین، جامع المقاصد فی ...
  • علامه حلی، ابومنصور جمال الدین حسن بن یوسف بن مطهر ...
  • همو، تبصره المتعلمین فی احکام الدین، تهران، وزارت فرهنگ و ...
  • همو، تحریر الاحکام الشرعیه علی مذهب الامامیه، قم، مٶسسه امام ...
  • همو، تذکره الفقهاء، قم، مٶسسه آل البیتŒ لاحیاء التراث، ۱۳۸۸ ...
  • همو، تلخیص المرام فی معرفه الاحکام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ...
  • غروی نائینی، میرزا محمدحسین، الرسائل الفقهیه، قم، مٶسسه معارف اسلامی ...
  • فاضل آبی، زین الدین حسن بن ابی طالب یوسفی، کشف ...
  • فاضل موحدی لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعه فی شرح تحریر الوسیله ...
  • همو، جامع المسائل، چاپ یازدهم، قم، امیر قلم، بی تا ...
  • همو، رساله توضیح المسائل، چاپ چهاردهم، قم، دفتر معظم له، ...
  • فخرالمحققین حلی، ابوطالب محمد بن حسن بن یوسف، ایضاح الفوائد ...
  • فیاض کابلی، محمداسحاق، رساله توضیح المسائل، قم، مجلسی، ۱۴۲۶ ق ...
  • همو، منهاج الصالحین، بی جا، بی نا بی تا ...
  • فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، مفاتیح الشرائع، قم، کتابخانه ...
  • قزوینی (زنجانی)، ملاعلی، صیغ العقود و الایقاعات، قم، اشکوری، ۱۴۱۴ ...
  • قطان حلی، شمس الدین محمد بن شجاع، معالم الدین فی ...
  • مجلسی اول، محمدتقی، یک دوره فقه کامل فارسی، تهران، فراهانی، ...
  • محقق حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن حسن، الرسائل التسع، ...
  • همو، المختصر النافع فی فقه الامامیه، چاپ ششم، قم، موسسه ...
  • همو، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ دوم، ...
  • محقق سبزواری، محمدباقر بن محمدمٶمن، کفایه الاحکام، اصفهان، مهدوی، بی ...
  • همو، کفایه الاحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۲۳ ق ...
  • مرعشی نجفی، سیدشهاب الدین، منهاج المومنین، قم، کتابخانه آیهالله مرعشی ...
  • مغنیه، محمدجواد، الفقه علی المذاهب الخمسه، چاپ دهم، بیروت، دار ...
  • همو، فقه الامام الصادق‰، چاپ دوم، قم، انصاریان، ۱۴۲۱ ق ...
  • مکارم شیرازی، ناصر، رساله توضیح المسائل، چاپ پنجاه و دوم، ...
  • موسوی اصفهانی، سیدابوالحسن، وسیله النجاه مع تعالیق الامام الخمینی، قم، ...
  • همو، وسیله النجاه مع تعالیق السید محمدرضا الموسوی الگلپایگانی، قم، ...
  • موسوی بجنوردی، سیدحسن بن آقابزرگ، القواعد الفقهیه، قم، الهادی، ۱۴۱۹ ...
  • موسوی خمینی، سیدروح الله، استفتائات، چاپ پنجم، قم، دفتر انتشارات ...
  • همو، تحریر الوسیله، قم، دار العلم، بی تا ...
  • همو، توضیح المسائل محشی، چاپ هشتم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • موسوی خویی، سیدابوالقاسم، منهاج الصالحین، قم، مدینه العلم، ۱۴۱۰ ق ...
  • موسوی سبزواری، سیدعبدالاعلی، جامع الاحکام الشرعیه، چاپ نهم، قم، المنار، ...
  • همو، مهذب الاحکام فی بیان الحلال و الحرام، چاپ چهارم، ...
  • موسوی گلپایگانی، سیدمحمدرضا، مجمع المسائل، چاپ دوم، قم، دار القرآن ...
  • همو، هدایه العباد، قم، دار القرآن الکریم، ۱۴۱۳ ق ...
  • میرزای قمی، ابوالقاسم بن محمدحسن، جامع الشتات فی اجوبه السٶالات، ...
  • نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ...
  • وحید خراسانی، حسین، منهاج الصالحین، قم، مدرسه امام باقر‰، ۱۴۲۸ ...
  • هاشمی شاهرودی، سیدمحمود، کتاب الاجاره، قم، مٶسسه دائره معارف الفقه ...
  • یزدانی، غلامرضا، حقوق اموال، مشهد، آستان قدس رضوی، ...
  • نمایش کامل مراجع