عرفان اجتماعی در منظومه فکری استاد شهید مطهری

عرفان اجتماعی در منظومه فکری استاد شهید مطهری به متابه دانی است که اصول و مسائل عرفان اسلامی را در مبانی، مقولات و غایات علوم اجتماعی متناظر به ساحات بینشی، گرایشی و کنشی عارفان اصیل متجلی می سازد. بدین جهت، بیان و تبیین عرفان اجتماعی از اهمیت ضرورت و حساسیت خاصی در نظام اندیشه فردی و زیست اجتماعی و به ویژه تمدنی فرد و جامعه اسلامی برخوردار است که استاد شهید با نگاه فیلسوفانهه فلسفه مضافی و معرفت شناسی درجه دوم، به این آمر اهتمام ورزیده و در این مسیر به نقد ایجابی عرفان موجود با رویکرد بازشناسی و بازسازی مفاهیم، مبانی و مقامات عرفانی و نقد سلبی عرفان و تصوف تاریخی با منطق قرآنی. سنت و سیره معصومان (ع) پرداخته اند. مسئله اصلی مقاله حاضر این است که آیا عرفان اجتماعی در منظومه فکری استاد شهید مطهری قابل بیان و تببین است؟ پاسخ مسئله را می توان با روش توصیفی - تحلیلی در اندیشه و آثار استاد اصطیاد کرد که برونداد آن عبارت است از: ۱. ارائه قرائت درست و دقیق از آموزه هاء گزاره ها و معارف عرفانی با سوب اجتماعی؛ ۲. تبیین مفهومی و تعیین مصداقی عرفان اجتماعی در شعاع اندیشه و زیست عارفان مسلمان؛ ۳. بیان نمونه هایی از توصیف و توصیه های معطوف به عرفان اجتماعی در آثار گفتاری و نوشتاری استاد شهید؛ ۴. ارائه نمونه بازشناسی و بازسازی مفاهیم و مقامات عرفانی، مثل توبه و توکل، تا ظرفیت عرفان اصیل و دانایی و توانایی عارفان مسلمان و شیعی در تکوین و تکامل تمدن نوین اسلامی روشن شود.