اهمیت مطالعات آیندهپژوهی در محیط زیست

نیاز به آینده نگری استراتژیک در جهان به طور فزایندهای، در حال گسترش است. این علم به سرعت در حال تغییر است و یک چالش جدی برای برنامه ریزان محیط زیست و سیاست گذاران بویژه در زمینه پدیده تغییر اقلیم و بلایای طبیعی محسوب میشود . چرا که تغییر اقلیم یکی از مهمترین چالش هزاره آینده جهان است و پیامدهای تغییر اقلیم میتوانند ابعاد مختلف محیط زیستی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و نظامی – امنیتی داشته باشند. با وجود اینکه مسائل و مشکلات محیط زیست اغلب جنبه فراملی و جهانی دارند و آینده نگری این مسائل لازم و ضروری است ولی مطالعات در زمینه آینده پژوهی محیط زیست محدود است. در این مطالعه مروری بر مطالعات آینده پژوهی ارائه شده است و روش های آینده پژوهی نیز شرح داده شدهاند و همچنین مجموعه ای از رویکردهای کمتر استفاده شده اما خلاق برای پرداختن به چالش های آینده را برسی می کند. در واقع در علم آینده نگری به طور معمول سه نوع آینده مورد بررسی قرار می گیرد: آینده احتمالی، آینده قابل قبول و آینده ترجیحی. این علم بین رشتهای است و علوم اجتماعی طیف گستردهای را در این علم به خود اختصاص میدهند. جهت پیش بینی آینده اغلب از رویکرد سناریونگاری و مدلسازی استفاده میشود که آینده ممکن، آینده قابل قبول و آینده ترجیحی را با هدف پیش بینی و آماده سازی شرایط برای آینده را بیان کند. درواقع برنامه ریزی سناریو و یا سناریو نگاری روش بنیادین آینده پژوهی هست، هدف اصلی سناریو بالابردن کارایی و کیفیت برنامه ریزی ها در شرایط عدم اطمینان در آینده است.