نقش اساطیر در شکل گیری هستی شناسی نظم کیهانی در «نامه تنسر»

نظم و عدالت از مهم ترین مفاهیم اندیشه ای است که ریشه در جهان بینی و ایدئولوژی هر کشور و ملت دارد. بر همین اساس اندیشه تنسر موبد زرتشتی زمان ساسانیان, متاثر از دین زرتشت و دیدگاه اساطیری وی به کیهان است. از منظر وی، اساطیر، دیدگاه انسان دین دار را به خود و طبیعت جهت می دهند و نظم می بخشند. نظمی کیهانی که در آن همه چیز غایتمند است و هر کسی به وظیفه خاص خود تحت نظر اهورامزدا در نبرد خیر و شر فعالیت می کند. آیینه این دیدگاه خیمه ای و قاتم محور در زمین، سیستم رئیس محوری می شود که در آن شاه آرمانی، دین رسمی همه گیر و سلسله مراتب اجتماعی. بر اساس قانون آزلی به نام آشه، نظم را می سازند و عدالت را برقرار می کنند. عدالتی که از فرد به اجتماع منتقل می شود و همه جزئیات آن دقیقا منطبق بر دین و نظم کیهانی است. نامه تسر از جمله متون کلاسیکی است که در آن خطوط کلی اندیشه سیاسی ایران باستان ترسیم شده است. اندیشه سیاسی منعکس شده در این متن، بازتاب دهنده هنجارهای محیط سیاسی و اجتماعی دوران است و نویسنده در فضای فکری مذهبی حاکم یعنی جهان بینی زرتشتی، نظریه یردازی کرده است. روشی که در این مقاله با استناد بر «نامه تنسر» از آن استفاده شده، روش هرمنوتیک ترکیبی متن- زمینه محور اسکینر است. در این نوشته تلاش شد تا با بهره گیری از روش هرمنوتیک اسکینری، نقش اساطیر در شکل گیری نظم کیهانی در نامه تنسر بازنمایی شود.