نقد دیدگاه «استبداد ابرانی» همایون کاتوزیان
محل انتشار: دو فصلنامه پژوهش سیاست نظری، دوره: 15، شماره: 29
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 114
فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_POLITIC-15-29_011
تاریخ نمایه سازی: 28 تیر 1402
چکیده مقاله:
یکی از نظریه های شایع معطوف به سیاست، جامعه و دولت در ایران. «نظریه
استبداد» است. درباره چرایی و چگونگی پیدایش، صورت بندی و تداوم «استبداد»
در ایران، بسیاری از آندیشمندان ایرانی و غیرایرانی به اظهارنظر و حتی
نظریه پردازی پرداخته اند. از جمله پژوهشگران ایرانی که دیدگاه «استبداد» را
درباره تاریخ ایران مطرح کرده. محمدعلی (همایون) کاتوزیان است. در دیدگاه
کاتوزیان، جامعه و دولت ایرانی در طول تاریخ خود در چرخه «استبداد، آشوب،
هرج ومرج و استبداد» قرار داشته است. در این دیدگاه. جامعه ایرانی همیشه یا
گرفتار «استبداد» بوده یا «هرج و مرج، آشوب، درگیری و نزاع». دیدگاه کاتوزیان
بر تاثیرگذاری همه جانبه «قدرت سیاسی» -که استبدادی است- بر دیگر ابعاد
جامعه تاکید دارد. سوال این است که آیا دیدگاه «استبداد ایرانی» کاتوزیان،
برآیندی از تمامیت واقعیت تاریخ ایران هست یا خیر. یافته ها حکایت از این دارد
که این دیدگاه، تناسبی با کل و جوهره تاریخ ایران ندارد و در این مقاله بر اساس
محورهایی به بررسی این عدم تناسب از منظر تاریخی پرداخته می شود. روش
مقاله، توصیفی - تحلیلی است؛ یعنی توصیف تاریخ و احتمالا تحلیل نظری بر
اساس توصیف ها و تبیین های انجام گرفته درباره تاریخ، در انطباق با دیدگاه
استبداد ایرانی، روش این تحقیق است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
عبدالرحمن حسنی فر
استادیار گروه تاریخ سیاسی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ایران