Model of Organizational Controlling Factors Affecting the Development of Organizational Citizenship Behavior (Case Study: Central Headquarters of the Iranian Blood Transfusion Organization)

زمینه و هدف: رفتار شهروندی سازمانی، رفتارهای فردی، داوطلبانه و فراتر از وظایف رسمی کارکنان هستند که سبب بهبود عملکرد سازمان می شوند. یکی از عوامل موثر بر توسعه این رفتارها، عوامل سازمانی می­باشد. تحقیق حاضر با هدف شناسایی عوامل سازمانی موثر بر توسعه رفتار شهروندی سازمانی در ستاد مرکزی سازمان انتقال خون ایران و ارائه مدل انجام شده است. روش: این پژوهش با رویکرد کاربردی و از نوع اکتشافی است که در دو بخش کیفی و کمی انجام شد. در بخش کیفی، خبرگان به تعداد ۱۳ نفر که به روش کاملا هدفمند انتخاب شده بودند جامعه آماری پژوهش را تشکیل و برای تحلیل داده­ها از نرم­افزار MAXQDA-۲۰۲۰ استفاده شد. در بخش کمی، جامعه آماری را کارکنان ستاد مرکزی سازمان تشکیل داده که به صورت تصادفی ساده نمونه­گیری شدند. در این مرحله از پرسشنامه محقق ساخت و برای تحلیل یافته­ها از نرم افزارهای SPSS۲۲ و LISEREL استفاده شد. یافته ها: عوامل سازمانی شناسایی شده به ترتیب اولویت شامل عدالت سازمانی، حمایت سازمانی، امنیت شغلی، نظام پاداش و تشویق، فرهنگ سازمانی، آموزش، کیفیت زندگی کاری، ماهیت شغل، ساختار سازمانی و معنویت سازمانی در توسعه رفتار شهروندی موثر می باشند. نتیجه گیری: با توجه به یافته­های پژوهش، پیشنهاد می­شود برای گسترش و توسعه رفتار شهروندی سازمانی، مدیران سازمان انتقال خون ایران به عوامل شناسایی شده در تحقیق توجه و آن ها را در تصمیم گیری ها و برخورد با کارکنان مدنظر داشته باشند.