خوانش پسااستعماری از شعر دفاع مقدس

در جهان پساسرمایه داری کنونی، مطالعه در مساله استعمارگری جدید و روش ها و پیآمدهای خرد و درشت آن، به یکی از نگرش های مهم و قابل توجه در نقدهای بینافرهنگی تبدیل شده است. این تحقیقات که خود منشعب از نظریه های پست مدرنیستی و پساساختگرایانه هستند، منجر به ارائه تئوری های جدید و تحقیقات وسیع پیرامون مساله استعمار، استعمارزدایی و پسااستعمارگری در متن های مختلف ادبی و هنری گشته است. مطابق این نظرگاه، جنگ هشت ساله ایران و عراق، اگر چه در روساخت خود هیچ علائمی از تظاهرات استعمارگرایانه نمایان نمی سازد، اما در نگرش زیربنایی، ابعاد گسترده ای از مفاهیم تسلط و یا میل به تسلط قدرت استعماری غرب را به نمایش می گذارد؛ مساله اصلی این تحقیق، مطالعه در شعر دفاع مقدس به مثابه ادبیات پسااستعماری بوده است و نتایج حاصل از تحقیق که به روش تحلیلی و توصیفی انجام یافت گویای آن است که بسیاری از مولفه های پسااستعماری و استعمارزدایانه همچون افشای سیاست جنگ افروزانه استعمار به عنوان چهره اصلی اما پنهان جنگ، مقابله با دسیسه ها و فرصت طلبی های استعمارگرایانه غرب، تقابل فرهنگی با استعمارگری شرق و غرب، تکیه بر حفظ شعائر هویت خودی و تمامیت ارضی و هم چنین همبستگی با تمام ملت های استعماردیده و تحت سلطه در گفتمان شعر دفاع مقدس انعکاس یافته است.