نگاهی به تولید و عوامل موثر بر کاهش عملکرد در کشت زعفران

ایران بیشترین سهم در سطح زیر کشت جهانی زعفران را در اختیار دارد بطوری که طبق آمارها از سال ۱۳۵۲ شمسی مساحت کشت از حدود ۱۰۰۰ هکتار به بیش از ۱۲۰ هزار هکتار در سال ۱۳۹۹ افزایش یافته است. ولی طی این دوره عملکرد در هکتار از حدود ۲/۶ کیلوگرم به حدود ۲/۳ کیلوگرم کاهش یافته است. این روند نزولی در نتیجه دخالت عوامل مختلفی است که می تواند این عوامل ناشی از شرایط محیط و یا عوامل فنی مدیریتی باشند. نتایج تحقیقات نشان داده است که در بین عوامل فنی عواملی نظیر کمبود میزان ماده آلی خاک، درصد رس خاک، میزان فسفر، استفاده از بنه های ریز در زمان کاشت و نیز تراکم کم بوته از عوامل موثر بر کاهش عملکرد در اراضی تحت کشت می باشند. طبق مطالعات انجام شده مشخص شده است که مهمترین عامل کاهش عملکرد، میزان ماده آلی خاک است. در کشورها یا مزارعی که عملکرد بالایی از زعفران را دارا هستند عمدتا دارای خاکی با ماده آلی بالا بوده اند. البته عوامل محیطی نیز اثر قابل توجه خود را بر رشد و عملکرد زعفران دارند که بایستی در یک تحقیق جداگانه بحث شود. در این مقاله سعی شده است اثر این عوامل فنی و مدیریتی بر تولید زعفران مورد بحث و بررسی قرار گیرد.