ابن حزم و واقعیت انکار تشیع در الفصل، توافق تاریخی عرب اموی و یهود؟؟

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 105

فایل این مقاله در 7 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HISS-4-55_010

تاریخ نمایه سازی: 8 مرداد 1402

چکیده مقاله:

ابن حزم (۳۸۴–۴۵۶) متهم به انکار مبانی متواتر تشیع است ایا این کار حاصل اتحاد یهود بنی امیه علیه تشیع در اندلس است. چه واقعیتی دارد. در قرن چهارم و پنجم هجری با این که جریان های تمدنی فرهنگی فکری و تفکر اسلامی و شیعی در اندلس کاملا شناخته شده بود و این جریان ها می توانستند منشاء عمل باشند ناگهان دانشمندی اسلامی متبحر در فقه و اصول و کلام گرایشی ایجاد کرد که عواقب جبران ناپذیر برای قدرت اسلامی در اندلس و غرب اسلامی داشت. او فقیه ظاهری ابن حزم فقیه صاحب المحلی مفسر و مورخ و نسب شناس اندلسی با خانواده ای با ریشه یهودی است که در حساس ترین نقطه گردش تاریخ در اندلس وارد میدان اندیشه شد، کاری کرد که شکاف جهان اسلام را عمیق تر و ماندگار تر و موثر تر کرد. اغاز ملوک الطوایف قبل درگیری جریان های سیاسی دولتی و قدرتمندان حاکم نزاع عمیق و گسترده اندیشه در جهان اسلام از بغداد تا قرطبه و مراکش و. . . بود. ابن حزم از خانواده یهودی بنی جهور که پیشگام ملوک الطوایف بعد از امویان و هنگام احتضار ان ها بودند، در این چینش فکری جهان اسلام در یکی از نقاط گردش تاریخ اسلام یعنی اغاز ملوک الطوایف اندلس که ایبری را به صورت مرقعی چند پاره در اورد وارد عمل شد و اصول و مبانی مذهبی که می توانست در جهان اسلام عامل نوعی تحرک و وحدت و ثبات باشد را انکار کرد. کما اینکه این مذهب در شرق مایه ثبات و قدرت شد. ابن حزم مشهورات جهان اسلام در مورد فضایل و ولایت علی ع و جایگاه نورانی فاطمه را از بیخ و بن به صورت حدلی انکار کرد و نصوص مشهور بین شیعه و سنی را بدون ارایه هیچ نصی و ادله منصوص رد کرد و بدیهی است از نخستین حملات انکاری و تکفیری ابن حزم تحریف اشکار داستان حجه الواع و حذف خطبه غدیر مشهور بین شیعه و سنی از ان است. و انتشار کتابی با همین نام بدون خطبه غدیر است. وقوع و هم زمانی نوشته های ابن حزم با اضطراب سیاسی اجتماعی و نظامی در ایبری قابل تامل استد. چرا قبل از جریان سیاسی و نظامی خلافت بغداد و قرطبه دربرابر تشیع، این جریان فکری را ابن حزم براه انداختند. در واقع کار ابن حزم با هرنیت که بود مخل و ویرانگر جریان مثبتی در جهان اسلام شد که می توانست نمایه قدرت و وحدت باشد. چون احیای جریان اهل بیت سرمایه و پتانسیل پنهان جهان اسلام برای حفظ تمامیت قدرت اسلامی در اندلس بود و این نوشته های ابن حزم که او را در جناح یهود قرار داد شاید با این کار بتوان گفت ابن حزم یهودی پتانسیل قدرت اسلام در غرب اسلامی را از کار انداخت. و مذهب تشیع مانند اقلیتی کوچک در اندلس در رقابت و تنازع قدرت سیاسی با دیگر رقبا در اندلس چهل سال بیشتر دوام نیاورد و حذف شد. ابن ابار مورخ اندلسی بیدارو حاضر در صحنه این جریانات اندلس در کتاب خود "دررالسمط" به پدیده اتحاد یهود وعرب اموی برای مهار تشیع اشاره صریح دارد. و به عمق یهودی بودن این جریان توجه کرده است. اری جریان و گرایش تفرقه و توطئه امیز ابن حزم از قرون نخستین هجری شناخته شده است و ماهیت شیطانی ان مورد توجه بوده است. و عنایت به ان بوسیله اموی نگاران معاصر هنوز ادامه دارد. این پژوهش در مورد اموی گری ابن حزم محتمل ارای و نظریات دیگری از جمله تحریف اثار ابن حزم از جمله الفصل او هم هست و راه نقد باز است. ولی به هرشکل وجود موارد یاد شده در الفصل راه را برای دادن هر نسبت به ابن حزم مهیاء کرده است.

کلیدواژه ها:

امویان اندلس ابن حزم جدل برهان حجه الوداع نص.

نویسندگان

محمدرضا شهیدی پاک

استادیار دانشگاه ازاد اسلامی تهران مرکز