اثرات نامطلوب تغییر پوشش گیاهی در حاشیە جنگل های استان اردبیل در ظهور آفات جدید

مهمترین عوامل در پایداری هر اکوسیستم به چگونگی دخالت انسانی و تاثیر عوامل محیطی موثر در آن بستگی دارد. تغییرات اکولوژیکی مناطق زیستی گیاهان و جانوران موجود در هر منطقه میتواند عوامل خسارت زا ایجاد کند. یکی از این عوامل خسارت زا ظهور آفات جدید در هر منطقه میباشد. جنگلهای استان اردبیل در شمال غربی ایران واقع شده و دارای ۳۵۸۰۰ هکتار اراضی جنگلی است. بررسی تغییرات جمعیت و تراکم آفات منطقه همچنین نتایج حاصل از ثبت اطلاعات عوامل خسارت زای حشرات نوظهور در جنگل ها و مراتع استان اردبیل نشان داد به علت تغییرات زیستی در مناطق جنگلی استان اردبیل و توسعه مناطق باغی و زراعی به حاشیه جنگلی باعث گسترش دامنه میزبانی آفات جنگلی روی درختان میوه همچنین هجوم آفات زراعی روی میزبان های گیاهی داخل جنگل و سبب ایجاد آفات جدید در منطقه شده است. در این پژوهش از چهار منطقه متفاوت به روش مونیتوریگ به مدت سه سال بر اساس زمان فعالیت هر یک از آفات همچنین میزان آلودگی میزبان های گیاهی به آفات و عوامل بیماریزا نمونهبرداری گردید. این پژوهش نشان داد به علت احداث باغ درختان میوه در اکوتون جنگل های اندبیل خلخال و حاتم مشسی مشکین شهر همچنین تبدیل مراتع مشجر به مزارع گندم در مناطق جنگلی فندقلو سبب تغییرات فراوان در فون حشرات منطقه شده است. در این پژوهش نتایج بررسی وضعیت قبلی و شرایط فعلی آفات منطقه نشان داد در حاشیه جنگل های اندبیل خلخال و حاتم مشسی مشکین شهر و مناطق جنگلی فندقلو به ترتیب پروانه دم قهوه ای بلوط Euproctis Chrysorroea (L.) به علت گسترش دامنه میزبانی روی درختان میوه همچنین کک چغندرقند Chaetocnema tibialis Illiger، ملخهای شاخک بلند و بومی مراتع مشجر و مزارع گندم به علت تغییر میزبان روی درختان ممرز و فندق به عنوان آفت جدید برای هر اکوسیستم منطقه مشخص گردید. طبق نتایج حاصل از این پایش توصیه میشود به علت همزمان بودن ظهور لاروهای سن یک و دو پروانه دم قهوه ای بلوط با فصل برداشت میوه، برای جلوگیری از گسترش پروانه دم قهوه ای بلوط به سایر درختان میوه جمع آوری لانه های زمستان گذرانی در فصل پاییز ضروری میباشد. همچنین توصیه می شود به خطر آتش سوزی و ظهور آفات جدید در مناطق جنگلی از تبدیل مراتع مشجر به مزارع کشاورزی جلوگیری گردد.