مطالعه خشکیدگی درختان بلوط در دو سیستم متفاوت مدیریتی در جنگل های پیرانشهر و سردشت

زوال بلوط با تحت تاثیر قرار دادن سطح زیادی از جنگل های زاگرس یکی از مهمترین بحران های محیط زیستی ایران در دهه گذشته میباشد، لذا بررسی عوامل خشکیدگی و روند آن جهت مدیریت و کنترل خشکیدگی ضروری است. این پژوهش وضعیت کیفی درختان بلوط تحت دو نوع مدیریت شاخه زاد و دانه و شاخه زاد در توده های جنگلی استان آذربایجان غربی، در شهرستان های پیران شهر و سردشت را مورد مطالعه قرار میدهد. روند خشکیدگی و زوال درختان بلوط در ۴ طبقه خشکیدگی (سالم، دارای سرخشکیدگی، خشکیدگی تاج تا ۵۰ درصد و خشکیدگی تاج بیش از ۵۰ درصد) در این تحقیق بررسی گردید. نتایج روند پایش خشکیدگی در ۲ قطعه نمونه مورد بررسی نشان داد در قطعه نمونه پردانان پیرانشهر تعداد درختان سالم بین سال های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ از ۹۴ درصد (در ابتدای بررسی) به ۷۱ درصد در انتهای دوره چهار ساله کاهش یافته است. این روند در قطعه نمونه دارساروین سردشت با سرعت کمتری و از ۷۴ درصد به ۶۳ درصد رسیده و پایه های سالم به سایر طبقات خشکیدگی منتقل گردیده است. ارتباط نتایج تغییرات کلاسه های خشکیدگی با سطوح دانه زادی و شاخه زادی در قطعات نمونه مورد مطالعه نشان میدهد که روند تغییرات سطوح خشکیدگی در پایه های شاخه زاد (قطعه نمونه پردانان با ۲۳ درصد کاهش در طبقه سالم)، بیشتر از پایه های تک پایه و یا دانه زاد (قطعه نمونه دارساروین با ۱۱ درصد کاهش در طبقه سالم) بوده است. علی رغم عدم آلودگی جنگل های استان آذربایجان غربی به بیماری ذغالی بلوط، با این وجود متاسفانه روند کاهش تعداد درختان سالم و افزایش تعداد درختان و جست گروه های دارای سطوح مختلف خشکیدگی بسیار نگران کننده است و چنانچه با برنامه های حفاظتی صورت نگیرد، در آینده نه چندان دور، تمامی عرصه های جنگلی استان با تهدیدات فراوانی مواجه خواهد شد.