برنامه ریزی و طراحی پارک های علم و فناوری با تاکید بر مزیت های منطقه ای؛ نمونه موردی استان مازندران

در روند سیاست گذاری و برنامه­ریزی علم و فناوری کشور، ایجاد و توسعه فضاهایی نظیر پارک های علم­وفناوری که بتواند در سطح ملی و منطقه­ای باعث تسریع در رشد و سپس توسعه­پایدار مناطق گردد بسیار ضروری است. اقدامات نظری و عملی در سیاست­های نوین برنامه­ ریزی کشور، ضرورت ایجاد پارک های علم­وفناوری مبتنی بر بنیان های مناطق با هدف دستیابی به توسعه­پایدار را مورد تاکید قرار می دهد، لیکن برای وصول به این اهداف، تاکنون معیارها و اصول برنامه ریزی و طراحی، تدوین نشده اند. در این پژوهش کاربردی، با توجه به ویژگی های منحصربه­فرد و مزیت های استان مازندران (نمونه مورد بررسی) که بر بستر اقتصاد طبیعت بنیان استوار است، اصول برنامه ریزی و طراحی متفاوتی برای تدارک و اجرای پارک های علم­وفناوری در قیاس با سایر نقاط کشور و جهان صورت گرفته و تلاش شده است تا الگویی مناسب برای شرایط مشابه ارایه گردد. از طریق شناخت مفاهیم مرتبط با موضوع توسعه منطقه ای و چگونگی تعیین مزیت های منطقه ای مبتنی بر روش های علمی و ویژگی­های مزیتی، اصول برنامه ریزی و طراحی در قالب تدوین بیانیه چشم انداز و فرآیند گردش کامل تولید در پارک ها تدوین شده اند. در جمع بندی مشخص شده که برای برنامه ریزی پارک های علم­وفناوری، با توجه به متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، زمانی و بویژه محیطی و فضایی مناطق مختلف، میتوان راهبردهای برنامه ریزی و طراحی متفاوتی را ارایه نمود، به ویژه اگر اقتصاد مناطق، «طبیعت بنیان» باشد. راهبردهای ارایه شده در پنج عرصه اقتصادی، مدیریتی، محیطی– کالبدی، اجتماعی– فرهنگی و دانش و فناوری دسته بندی شده و ۶۵ هدف راهبردی در عرصه ­های مذکور ارایه شده ­اند.