عزیمت یا رخصت بودن نماز قصر در ساحت فقه مقارن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 143

فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-10-19_012

تاریخ نمایه سازی: 10 مرداد 1402

چکیده مقاله:

در احکام دین مبین اسلام حکمی تشریع نشده است که مسلمانان در سختی و مشقت قرار گیرند و هرجا که این­ گونه باشد خداوند برای قابل­ تحمل­ بودن، گشایش و راحتی در آن قرار داده است که از جمله آن می­ توان به شکسته­ شدن نماز مسافر اشاره کرد. فقهای مذاهب خمسه بر مشروعیت نماز قصر در سفر و مختص­ بودن آن به نمازهای چهاررکعتی اتفاق نظر دارند، اما در وصف این مشروعیت اختلاف نظر دارند که آیا نماز قصر در سفر، رخصت است یا عزیمت؟ به عبارتی فریضه نماز قصر برای مکلف حتمی و ترک آن جایز نیست و یا اینکه مکلف بین نماز شکسته و تمام مختار است؟ بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی اقوال و ادله هر یک از مذاهب در خصوص وجوب یا عدم وجوب نماز قصر در سفر است. بررسی نظرات و منابع فقهی مذاهب حاکی از آن است که فقهای امامیه و حنفیه به استناد آیه ۱۸۴ سوره بقره، روایات وارده و اجماع، قائل به عزیمت­ بودن نماز قصر هستند و در مقابل مذاهب مالکیه، شافعیه و حنابله به استناد آیه ۱۰۱ سوره نساء، روایات و اجماع قائل به رخصت بودن آن هستند.

نویسندگان

اعظم نظری

دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

حمید مسجدسرائی

دانشیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه سمنان

محمدحسن حائری

استاد گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

اکرم عبدالله پور

استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن­ بابویه، محمد بن علی، علل الشرائع، قم، کتابفروشی داوری، ...
  • همو، من لایحضره الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق ...
  • ابن­ براج، عبدالعزیز بن نحریر، المهذب، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ...
  • ابن­ رشد، محمد بن احمد، بدایه المجتهد و نهایه المقتصد، ...
  • ابن­ عابدین، محمدامین بن عمر، رد المحتار علی الدر المختار، ...
  • ابن­ نجیم مصری، زین­ الدین بن ابراهیم، البحر الرائق شرح ...
  • استرآبادی، محمد بن علی، آیات الاحکام فی تفسیر کلام الملک ...
  • اسماعیل، محمدبکر، الفقه الواضح من الکتاب و السنه علی المذاهب ...
  • اشتهاردی، علی­ پناه، مدارک العروه، تهران، اسوه، ۱۴۱۷ق ...
  • جزیری، عبدالرحمن؛ غروی، سید محمد؛ مازح، یاسر، الفقه علی المذاهب ...
  • جصاص، احمد بن علی، احکام القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۸ق. جمیل، ...
  • جناتی، محمدابراهیم، دروس فی الفقه المقارن، قم، مجمع الشهید الصدر، ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • همو، هدایه الامه الی احکام الائمه (منتخب المسائل)، مشهد، مجمع ...
  • حسینی ادیانی، سید ابوالحسن، فقه مقارن (۱) بررسی بخشی از ...
  • حسینی روحانی، سید محمدصادق، منهاج الصالحین، قم، دفتر آیه الله ...
  • حسینی همدانی سید محمدحسین، انوار درخشان، تهران، کتابفروشی لطفی، ۱۴۰۴ق ...
  • حلی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، مشهد، ...
  • همو، تذکره الفقهاء، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق ...
  • حیدر، اسد، الامام الصادق و المذاهب الاربعه، بیروت، المجمع العالمی ...
  • خرقی، عمر بن حسین، المغنی، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۲۰۰۸م ...
  • خوانساری، سید احمد، جامع المدارک فی شرح المختصر النافع، قم، ...
  • دمنهوری، عاشور بریک، احکام العبادات، بیروت، مکتبه دارالهدی، ۱۴۱۳ق ...
  • ذوالفقارطلب، مصطفی، فقه تطبیقی، تهران، نشر احسان، ۱۳۷۹ش ...
  • راوندی، سعید بن هبه­الله، فقه القرآن فی شرح آیات الاحکام، ...
  • زحیلی، وهبه، الوجیز فی الفقه الاسلامی، دمشق، دارالفکر، ۱۴۲۶ق ...
  • سبحانی، جعفر، الانصاف فی مسائل دام فیها الخلاف، قم، موسسه ...
  • همو، سلسله المسائل الفقهیه، قم، بی­ نا، بی­ تا ...
  • همو، ضیاء الناظر فی احکام صلاه المسافر، قم، موسسه امام ...
  • سبزواری، هادی بن مهدی، اسرار الحکم فی المفتتح و المختتم، ...
  • سرخسی، محمد بن احمد، المبسوط، بیروت، دارالمعرفه، بی­ تا ...
  • سلقینی، ابراهیم محمد، الفقه الاسلامی، دمشق، جامعه دمشق، ۱۴۱۶ق ...
  • شوشتری، محمدتقی، النجعه فی شرح اللمعه، تهران، کتابفروشی صدوق، ۱۴۰۶ق ...
  • شهید اول، محمد بن مکی، النفلیه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی ...
  • همو، ذکری الشیعه فی احکام الشریعه، قم، موسسه آل البیت، ...
  • شیخ­ الاسلام، محمد، راهنمای مذهب شافعی در قوانین احکام شرعیه ...
  • طباطبایی قمی، سید تقی، مبانی منهاج الصالحین، قم، منشورات قلم ...
  • طوسی، محمد بن ­حسن، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، تهران، ...
  • همو، الخلاف، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۰۷ق ...
  • علوش، عبدالسلام، تقریب المنفعه الی فقه المذاهب الاربعه ، بیروت، ...
  • غاوجی، وهبه سلیمان، ارکان الاسلام: فقه العبادات علی مذهب الامام ...
  • فرفور، عبداللطیف صالح، احکام الصلاه علی المذهب الشافعی، دمشق، مکتبه ...
  • فقیه، محمدتقی، من مناهج الفقیه و مبانیه، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۱۳ق ...
  • فیض کاشانی، ملا محسن، الوافی، اصفهان، کتابخانه امام امیرالمومنین علی، ...
  • همو، معتصم الشیعه فی احکام الشریعه، تهران، مدرسه عالی شهید ...
  • قصری، مصطفی محمد، ‎جامع الاقوال و الدلالات فی احکام العبادات ...
  • قضاه، نوح علی سلیمان، المسائل الفقهیه المشهوره فی المذهب الشافعی: ...
  • کبالی، محمد عادل، فقه الطهاره و الصلاه، فقه صلاه الجماعه ...
  • مامقانی، محمدحسن بن عبدالله، غایه الآمال فی شرح کتاب المکاسب، ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار، بیروت، موسسه الطبع و ...
  • همو، ملاذ الاخیار، قم، کتابخانه آیه الله مرعشی نجفی، ۱۴۰۶ق ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم، ...
  • مزنی، اسماعیل بن یحیی، مختصر المزنی فی فروع الشافعیه، بیروت، ...
  • مسجدسرایی، حمید، ترمینولوژی فقه، تهران، پیک کوثر، ۱۳۹۱ش ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه ...
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده و البرهان فی ...
  • موسوی عاملی، محمد بن علی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع ...
  • موسی، عبدالحلیم بن محمود، الفقه الاسلامی المیسر فی العقائد و ...
  • میلانی، سید محمدهادی، محاضرات فی فقه الامامیه صلاه المسافر و ...
  • نارویی، دادرحمن، نماز کامل با ترجمه همراه با ۱۷۰ مسئله، ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء ...
  • ندوی، شفیق الرحمن، الفقه المیسر علی مذهب الامام الاعظم ابی ...
  • نوری، حسین بن محمدتقی، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت، ...
  • نووی، یحیی بن شرف، المجموع شرح المهذب، بیروت، بی­ نا، ...
  • وحیدی، محمد، فلسفه و اسرار احکام، قم، عصمت، ۱۳۸۱ش ...
  • همدانی، آقا رضا، مصباح الفقیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۶ق ...
  • نمایش کامل مراجع