اقدام خودسرانه فرماندهان نظامی به جنگ و تعمیم مجازات آن به غیرفرماندهان با تکیه بر اسناد حقوق بین الملل و موازین فقهی بر جرایم ارتکابی

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 72

فایل این مقاله در 29 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_FIQHMG-10-19_003

تاریخ نمایه سازی: 10 مرداد 1402

چکیده مقاله:

قاعده تحریم جنگ از اصول بنیادین و از قواعد آمره در اسلام و حقوق بین­ الملل معاصر است که به موجب آن، کشورها از توسل به زور و دخالت در امور یکدیگر منع شده اند. بر اساس حقوق اسلام و اسناد بین­ المللی هرگونه حمله و توسل به زور تحت عناوینی چون حمله یا دفاع پیشگیرانه در برابر حمله قریب­ الوقوع ممنوع است. رعایت اصل مذکور، موجب حفظ حاکمیت و استقلال کشورها و موجب صلح و امنیت بین المللی خواهد شد. اصولا دیدگاه اسلام و حقوق بین­ الملل، کاهش آثار شوم جنگ و برداشتن گام موثر در حذف آن است؛ ولی از آنجا که این امر ممکن نیست، تلاش شده ­است تا پیامدهای جنگ محدود شود. از جمله این تلاشها، تعیین مقرراتی است که در زمان درگیریهای مسلحانه و دفاع، طرفین تخاصم باید آنها را به عنوان حقوق بشردوستانه رعایت کنند. این موضوع هم در اسناد، کنوانسیونها و قطعنامه­ های بین­ المللی اشاره شده ­است. پس از انقلاب اسلامی، قانونگذار با تاسی از فقه اسلام و حقوق بین­ الملل، هرگونه عملیات و حمله بدون امر و اجازه یا بدون اینکه به عملیات متقابل وادار شده باشد و یا پس از دستور توقف، جنگ را در اراضی یا علیه نیروهای نظامی یا اتباع دولتی که با ایران در حال جنگ نیست در مواد ۳۴ و ۳۵ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح اقدام خودسرانه تلقی و برای فرماندهان مجازات سنگین در نظر گرفته است که ایرادهایی براین مواد وارد و اصلاح آن جهت رفع ایرادها پیشنهاد می­ شود. هم­ چنین ضمن بیان مبانی نظری اسلام و حقوق بین­ الملل، این پرسش مطرح است که آیا حقوق نظامی ایران به این مهم توجه داشته یا خیر؟ و می­ تواند بر صلح بین­ المللی تاثیرگذار باشد؟ نویسنده با استفاده از شیوه تبینی و تحلیلی در صدد محاسن و معایب آن و پاسخ به سوال این مقاله است. روش این تحقیق هم تحلیلی توصیفی با ابزار گردآوری کتابخانه­ ای است.

نویسندگان

رحیم رحیمی میلاشی

دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

کیومرث کلانتری

استاد گروه حقوق دانشگاه مازندران

جعفر صادق منش

استادیار گروه حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه امام صادق(ع)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابن­ بابویه، محمد بن علی، امالی، ترجمه محمدباقر کمره­ ای، ...
  • همو، علل ­الشرایع، قم، کتابفروشی داوری، ۱۳۸۶ق ...
  • همو، کمال­ الدین و تمام النعمه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۵ش ...
  • ابن­ عجیبه، احمد، البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید، قاهره، ...
  • ابوحیان اندلسی، محمد بن یوسف، البحر المحیط، بیروت، دارالفکر، ۱۴۲۰ق ...
  • آقایی، حسین، محاکمه قدرت، تهران، گنج دانش، ۱۳۸۶ش ...
  • آل سعدی، عبدالرحمن بن ناصر، تیسیر الکریم الرحمن، بیروت، مکتب ...
  • بهوتی، منصور بن یونس، کشاف القناع عن متن الاقناع، بیروت، ...
  • بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، بیروت، دارالمعرفه، بی­ تا ...
  • توحیدی، احمدرضا، تحول و تکامل حقوق بین الملل کیفری، تهران، ...
  • جصاص، احمد بن علی، احکام القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۵ق ...
  • جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط، تهران، گنج دانش، ۱۳۹۱ش ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل ...
  • حطاب، محمد بن محمد، مواهب الجلیل فی شرح مختصر خلیل، ...
  • حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، قم، موسسه آل البیت، ...
  • حمیدالله، محمد، سلوک بین المللی دولت اسلامی، ترجمه مصطفی محقق ...
  • خامنه­ ای، سید علی، اجوبه الاستفتائات، کویت، بی­ نا، ۱۴۱۵ق ...
  • خمینی، سید روح الله، صحیفه امام، تهران، موسسه تنظیم و ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، منهاج الصالحین، قم، مدینه العلم، ۱۴۱۰ق ...
  • رستمی، محمود، فرهنگ واژه­ های نظامی، تهران، نشر ارتش جمهوری ...
  • رشید رضا، محمد، تفسیر المنار، بیروت، دارالمعرفه، ۱۴۰۸ق ...
  • زحیلی، وهبه، آثار الحرب فی الفقه الاسلامی، دمشق، دارالفکر، ۱۴۰۱ق ...
  • همو، التفسیر المنیر فی العقیده و الشریعه و المنهج، بیروت، ...
  • سرخسی، محمد بن احمد، شرح السیر الکبیر، قاهره، چاپ صلاح­ ...
  • شافعی، محمد بن ادریس، الام، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۳ق ...
  • شریف رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه ...
  • شلتوت، محمود، من توجیهات الاسلام، بیروت، دارالشروق، ۱۳۹۹ق ...
  • شهید ثانی، زین ­الدین بن علی، مسالک الافهام الی تنقیح ...
  • شوکانی، محمد بن علی، السیل الجرار المدفق علی حدائق الازهار، ...
  • همو، نیل الاوطار من احادیث سید الاخبار، قاهره، مکتبه مصطفی ...
  • ضیایی بیگدلی، محمدرضا، حقوق جنگ، تهران، نشر علامه طباطبایی، ۱۳۸۰ش ...
  • طباطبایی، سید علی بن محمدعلی، ریاض المسائل فی بیان الاحکام ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ...
  • طبری، محمد بن جریر، جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، تهران، المکتبه ...
  • عجیلی، سلیمان بن عمر، حاشیه الجمل علی شرح المنهج، بیروت، ...
  • علی منصور، علی، المدخل للعلوم القانونیه و الفقه الاسلامی، بیروت ...
  • علیخانی، مهدی، «قاعده منع توسل به زور و دفاع مشروع ...
  • عمید زنجانی، عباسعلی، فقه سیاسی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۹۰ش ...
  • فاضل آبی، حسن بن ابی طالب، کشف الرموز فی شرح ...
  • فیضی، ابوالحسن بن مبارک، سواطع الالهام فی الکلام ملک العلام، ...
  • قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، نشر موسسه راه حق، ۱۳۷۴ش ...
  • قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لاحکام القرآن، بیروت، داراحیاء التراث ...
  • کاسانی، ابوبکر بن مسعود، بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، بیروت، ...
  • کاشف الغطاء، محمدحسین، تحریر المجله، نجف، مکتبه المرتضویه، ۱۳۵۹ق ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دارالحدیث، ۱۴۲۹ق ...
  • لطفی و همکاران، بررسی تحقیقی حقوق بشردوستانه در منابع اسلامی ...
  • ماوردی، علی بن محمد، الاحکام السلطانیه، قم، دفتر تبلیغات اسلامی ...
  • مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، بحار الانوار، بیروت، موسسه الوفاء، ۱۹۸۳م ...
  • محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال ...
  • مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن کریم، تهران، مرکز نشر ...
  • مطهری، مرتضی، جهاد، تهران، صدرا، ۱۳۷۴ش ...
  • مغنیه، محمدجواد، تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۲۴ق ...
  • منتظری، حسین­علی، دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه، ...
  • مومن قمی، محمد، «جهاد ابتدایی در عصر غیبت»، فقه اهل ...
  • میبدی، احمد بن محمد، کشف الاسرار و عده الابرار، تهران، ...
  • میرمحمدصادقی، حسین، دادگاه کیفری بین­ المللی، تهران، دادگستر، ۱۳۸۸ش ...
  • نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، داراحیاء ...
  • هنکرتز، ژان ماری؛ دواسوالدبک، لوئیس، حقوق بین الملل بشردوستانه عرفی، ...
  • واحدی، ابوالحسن بن علی، الوجیز فی کتاب العزیز، بیروت، دارالقلم، ...
  • یزدانیان، محمدرضا، «شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح»، ماهنامه دادرسی ...
  • نمایش کامل مراجع