اثرات زیستی مثبت پودر توری های فانوس سوخته شده رادیو اکتیو بر روی ترمیم زخم در موش صحرایی

چکیده   زمینه و هدف: برخی از افراد تحصیل نکرده در بعضی از مناطق ایران از پودر توری های فانوس سوخته شده برای جلوگیری از خونریزی و عفونت زخم استفاده می کنند. به طور معمول این توری ها حاوی سطوح پایینی از ماده رادیواکتیو توریم هستند. اگرچه این توری ها در حالت عادی خطرات اندکی را ایجاد می کنند اما ورود توریم به داخل بدن می تواند خطرساز باشد. این مطالعه برای ارزیابی اثر پودر توری های فانوس بر روی ترمیم زخم انجام شد.   مواد و روش ها: ۲۰ سر موش صحرایی نر به طور تصادفی به دو گروه ۱۰ تایی تقسیم شدند. بعد از القای بی هوشی عمومی، در قسمت پشت گردن تمام حیوانات سطح مشخصی از تمام لایه های پوست معادل ۲ mm ۴/۳۱ ± ۳۱۴ برداشته شد. در گروه اصلی آزمون در روزهای اول تا سوم بعد از ایجاد زخم، پودر حاوی ماده رادیواکتیو روی زخم ریخته شد. اندازه گیری سطح زخم در طی روزهای ۳، ۵، ۷، ۱۰ و ۱۵ صورت گرفت. گروه Vehicle در زمان های مشابه پودر توری فاقد ماده رادیواکتیو دریافت کردند.   یافته ها : اندازه گیری سطح زخم کاهش پیشرونده ای در هر دو گروه نشان داد. سطح زخم در گروهی که ماده رادیواکتیو توریم دریافت کرده بودند به طور معنی داری نسبت به گروه Vehicle ، کاهش قابل ملاحظه ای نشان داد، به طوری که هفت، ده و پانزده روز بعد از ایجاد زخم، میانگین سطح زخم در گروه آزمون به ترتیب معادل۲ mm ۸۷/۱۵ ± ۲۰/۱۵۰ ،۲ mm ۹۷/۱۵ ± ۹۰/۹۲ و ۲ mm ۲۹/۱ ± ۴۰/۱ بود در حالی که متوسط سطح زخم در گروه Vehicle به ترتیب۲ mm ۶۸/۱۲ ± ۳۷/۱۸۶ ، ۲ mm ۱۹/۱۴ ± ۱۲/۱۳۴ و ۲ mm ۷۶/۵ ± ۵۶/۸ بود. تفاوت مشاهده شده در سطح زخم بین گروه های آزمون و شاهد در روزهای ۷، ۱۰ و ۱۵ از نظر آماری معنی داری بود (۰۱/۰ p< ).   نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان می دهد که استفاده از پودر توری های فانوس سوخته شده دارای سطوح پایین ماده رادیواکتیو توریم به تسریع ترمیم زخم کمک می کند. با این وجود از آن جا که توریم به عنوان یک عامل سرطان زا شناخته شده است، انجام تحقیقات بیشتر برای استفاده از آن به عنوان یک عامل موثر بر التیام زخم ضروری به نظر می رسد. واژه های کلیدی: توری های رادیواکتیو فانوس، ترمیم زخم، توریوم، فعالیت پرتوزایی