نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال بر اثرات ضد التهابی تری فلوپرازین در موش صحرایی نر

مقاله پژوهشی مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره ششم، شماره سوم، پاییز ۱۳۸۶، ۱۸۶-۱۷۹ نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال بر اثرات ضد التهابی تری فلوپرازین در موش صحرایی نر علی شمسی زاده ، دکتر محمد خاکساری حداد ، افروز آذرنگ ، دکتر مهدی محمودی ، دکتر رضا عباسی راینی دریافت مقاله:۱۸/۷/۸۵ ارسال مقاله به نویسنده جهت اصلاح: ۱/۱۱/۸۵ دریافت اصلاحیه از نویسنده: ۲۱/۱۱/۸۵ پذیرش مقاله: ۲۱/۱۲/۸۵ چکیده زمینه و هدف: در مطالعات قبلی بیان شده است که داروی تری فلوپرازین دارای اثر ضد التهابی است. در مطالعه حاضر به منظور تعیین مکانیسم احتمالی اثر ضد التهابی این دارو، نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز - آدرنال در اثرات ضد التهابی داروی تری فلوپرازین بررسی شد. مواد و روش ها: این مطالعه تجربی بر روی ۱۰۰ سر موش صحرایی نر بالغ انجام شد. با تزریق ۱/۰ میلی لیتر از محلول ۵/۰ درصد کاراگینین به کف پنجه چپ، خیز التهابی ایجاد شد. موش ها به طور تصادفی به سه گروه کلی کنترل، آدرنالکتومی شده و دریافت کننده مهار گر CRH (corticotropin-releasing hormone) تقسیم شدند. آدرنالکتومی به صورت دو طرفه انجام شد و یک هفته پس از عمل حیوان ها تحت آزمایش قرار گرفتند. مهار گر CRH با دوز ۲۰ میکروگرم در هر موش به صورت داخل بطنی تزریق شد. تری فلوپرازین ( دوزهای ۲/۰ و ۸ میلی گرم بر کیلوگرم) به صورت داخل صفاقی تزریق گردید. چهار ساعت بعد از تزریق دارو، میزان خیز التهابی از طریق اندازه گیری تغییرات حجم و محتوای رنگ آبی ایوانز در پنجه ملتهب تعیین گردید. هم چنین غلظت سرمی ACTH و پرولاکتین نیز اندازه گیری شد. یافته ها: دوزهای دارو در هر دو گروه کنترل و آدرنالکتومی شده، اثرات مهاری بر روی افزایش حجم و محتوای رنگ در پنجه داشتند به طوری که به ترتیب به میزان ۳۸% و ۶۵% در گروه های کنترل و آدرنالکتومی شده افزایش حجم پنجه ناشی از تزریق کاراگینین مهار شد. هم چنین محتوای رنگ آبی ایوانز در گروه های فوق به ترتیب به میزان ۶۰% و ۲۰% مهار شد. در گروه دریافت کننده مهارگر CRH، دوزهای مختلف دارو افزایش حجم پنجه را به میزان ۵۰% مهار کردند، اگرچه اثر مهاری معنی داری را بر محتوای رنگ آبی ایوانز نداشتند. آدرنالکتومی باعث افزایش غلظت سرمی ACTH به میزان ۹ برابر نسبت به گروه کنترل شد و این افزایش به میزان ۸۲% توسط هر دو دوز تری فلوپرازین مهار شد. غلظت سرمی پرولاکتین تحت تاثیر آدرنالکتومی قرار نگرفت. نتیجه گیری: این نتایج پیشنهاد می کند که اثرات ضد التهابی تری فلوپرازین در حیوان های آدرنالکتومی شده و گروه دریافت کننده مهارگر CRH وجود دارد، بنابراین به نظر می رسد که داروی مورد نظر اثرات ضدالتهابی خود را مستقل از عملکرد محور هیپوتالاموس- هیپوفیز - آدرنال اعمال می کند. واژه های کلیدی: محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال، التهاب، تری فلوپرازین