بررسی عوامل موثر بر مرگ و میر پریناتال در مراکز درمانی شهرستان رفسنجان در سال های ۱۳۸۵-۱۳۸۳

چکیده   زمینه و هدف: مرگ و میر پریناتال به عنوان شاخص سلامت و مراقبت های بهداشتی زمان تولد مورد استفاده قرار می گیرد. آگاهی از علل عمده و عوامل موثر بر مرگ و میر پریناتال در برنامه ریزی صحیح جهت تقویت سیستم های مراقبت دوران بارداری، زایمان و نوزادان در جامعه نقش عمده ای دارد. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل موثر بر مرگ و میر پریناتال در شهرستان رفسنجان بوده است.   مواد و روش ها : این مطالعه توصیفی در طی یک دوره ۲ ساله بر روی ۳۲۱ مورد مرگ و میر پریناتال انجام شد. برای هر مورد، یک نوزاد که تا روز ۲۸ پس از تولد، زنده مانده و از نظر زمانی نزدیک ترین تولد به گروه مورد بود به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. اطلاعات مورد نیاز از پرونده بیمارستانی مادر و نوزاد، مصاحبه با پرستار، مادر و شخصی که زایمان را انجام داده بود کسب گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های مجذور کای و t مستقل انجام شد.   یافته ها: میزان مرگ و میر پریناتال، ۲/۳۲ در هزار و به تفکیک برای دختران ۱/۲۹ و برای پسران ۹/۳۴ در هزار بود. شایع ترین علل مرگ نوزادی، نارس بودن (۸/۵۳%)، سندرم دیسترس تنفسی (۵/۲۰%)، سپتی سمی (۴/۶%) و شایع ترین علل مرده زایی پارگی زودرس کیسه آب (۷/۲۷%)، فشارخون ناشی از بارداری (۹/۸%)، جداشدگی جفت (۳/۶%) و ناهنجاری های مادرزادی (۴/۵%) بود. آزمون های آماری ارتباط بین وزن جنین، سن داخل رحمی جنین، سابقه مرده زایی و رتبه تولد با مرده زایی را معنی دار نشان دادند. عواملی مانند دوقلویی، سن مادر، بیماری قبلی مادر، میزان افزایش وزن مادر در حاملگی و تعداد حاملگی به عنوان عوامل خطرساز و افزایش دهنده مرگ و میر نوزاد مطرح بودند.   نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه عوامل متعددی از قبیل سن مادر، رتبه تولد، میانگین سن داخل رحمی، سابقه مرده زایی، وزن هنگام تولد و حاملگی اول در وقوع مرگ و میر پریناتال دخیل بودند. بنابراین لزوم تصمیم گیری های اساسی در زمینه مراقبت بهتر از مادر و کودک و هم چنین اتخاذ تمهیدات اولیه برای پیشگیری از عوامل احتمالی موثر بر مرگ و میر پریناتال احساس می شود.   واژه های کلیدی: مرگ و میر، پریناتال، جنین، نوزاد، مرده زایی