مقایسه اثر عصاره آبی خاکشیر بر اسهال ایجاد شده با روغن کرچک در موش صحرایی نر

زمینه و هدف: اسهال یکی از مشکلات بهداشتی در سراسر جهان و یکی از شایع ترین علل مرگ در کودکان است. در این پژوهش، اثر عصاره خاکشیر ( Descurainia sophia ) بر اسهال ایجاد شده توسط روغن کرچک مطالعه شده است.   مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی از ۲۴ سر موش صحرایی نر استفاده شد که به چهار گروه مساوی شامل گروه های عصاره خاکشیر با مقادیر ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم؛ دیفنوکسیلات (۵/۰ میلی گرم بر کیلوگرم) و گروه کنترل یا حلال (سرم فیزیولوژی) تقسیم شدند. یک ساعت پس از خوراندن داروها یا حلال در حجم ۱۰ میلی لیتر بر کیلوگرم، روغن کرچک به مقدار ۲ میلی لیتر به هر حیوان از طریق یک کاتتر دهانی- معدی داده شد. سپس دفع حیوان جداگانه در قفس به مدت پنج ساعت مشاهده شد و کیفیت، تعداد دفعات و وزن مدفوع تعیین گردید. داده ها با آزمون ANOVA یک طرفه و پس آزمون Tukey تجزیه وتحلیل شدند.   یافته ها: دیفنوکسیلات، مقادیر ۶۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم خاکشیر، درصد کاهش وزن حیوانات را کاهش دادند (۰۰۵/۰ p= ). تعداد دفعات دفع، تفاوت معنی داری بین گروه کنترل با دیفنوکسیلات و مقادیر ۶۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم (۰۰۵/۰ p= ) و ۴۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم خاکشیر (۰۵/۰ p< ) را نشان داد. همچنین مقدار ۶۰۰ و ۴۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم خاکشیر، وزن کل مدفوع را در مقایسه با گروه کنترل کاهش داد (۰۵/۰ p< ).   نتیجه گیری: بر پایه نتایج این مطالعه، عصاره گیاه خاکشیر اثری شبیه دیفنوکسیلات بر کاهش علایم اسهال ناشی از روغن کرچک داشته و حجم آب دفع شده را نیز کاهش می دهد.   واژه های کلیدی : اسهال، خاکشیر، روغن کرچک، موش صحرایی