تبیین ماهیت "فعل" درنوع غنایی (مطالعه موردی: منظومه های عاشقانه ازآغاز شعر فارسی تا پایان قرن هشتم هجری)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 48

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JLLR-21-40_007

تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1402

چکیده مقاله:

پژوهش های تعیین انواع ادبی در ادب فارسی بسیار اهمیت دارد و بررسی مباحث دستوری کمک شایانی به شناخت بهتر و تفکیک انواع ادبی به ویژه نوع غنایی می کند. در این پژوهش تلاش می شود تا با بررسی مبحث "فعل" درنوع غنایی ماهیت فعل در منظومه های عاشقانه تبیین شود. براین اساس با داده های آماری وبررسی بنیادی به شیوه استقرای تام سعی دارد تا شاخصه های خاص فعل در نوع غنایی از سایر انواع ادبی را شناسایی کند و این ویژگی ها را در چهارده منظومه عاشقانه ازآغاز تاپایان قرن هشتم هجری بررسی نماید. این پژوهش درصدد است تا به این سوال پاسخ دهد که آیا "فعل" در نوع غنایی ماهیت خاص و ویژه ای دارد؟ نتایج نشان می دهد که ساختمان فعل در نوع غنایی ساده و وصفی است. فعل ساده کاربرد بیشتری در نوع غنایی دارد. همچنین شعرا برای ایجاد تحرک درتصاویر از فعل وصفی درنوع غنایی سودبرده اند. البته هرچه بسامد وجود فعل درابیات کمتر باشد، آهنگ آرام بیت افزایش می یابد و درنتیجه تصاویر، یکپارچه تر و با جزئیات بیشتری تشریح می شوند. بررسی جایگاه فعل در بیت یا مصراع نشان داد که در نوع غنایی، غالبا فعل در اواسط یا انتهای جمله قرارمی گیرد و آهنگ بیت افتان می شود. این آهنگ افتان، قطب غنایی اثر را قوت می بخشد.

نویسندگان

پروانه صانعی

دکترای تخصصی گروه زبان و ادب فارسی (گرایش ادب غنایی). دانشگاه اصفهان. ایران.

علی اصغر باباصفری

دانشیار گروه زبان وادبیات فارسی دانشگاه اصفهان. ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اصفهانی، میرزاحبیب، ۱۳۹۲، دبستان فارسی، به اهتمام مریم طایفه قشقایی، ...
  • انوری، حسن و گیوی، احمد، ۱۳۸۹، دستورزبان فارسی ۲، چ ...
  • پارساپور، زهرا، ۱۳۸۳، مقایسه زبان غنایی و حماسی با تکیه ...
  • خواجوی کرمانی، محمودبن علی،۱۳۷۰، همای و همایون، به کوشش صدرالدین ...
  • خواجوی کرمانی، محمودبن علی،۱۳۵۰، گل و نوروز، به کوشش صدرالدین ...
  • خیام پور، عبدالرسول،۱۳۸۶، دستورزبان فارسی، چ سیزدهم، تهران: ستوده ...
  • دارم، محمود،۱۳۸۱، انواع ادبی، پژوهشنامه علوم انسانی شهید بهشتی، ش۳۳، ...
  • دهلوی، امیرخسرو ،۱۹۶۲، شیرین و خسرو. مقدمه غضنفر علی یف، ...
  • دهلوی، امیرخسرو ،۱۹۶۵، مجنون و لیلی. مقدمه طاهراحمد اوغلی محرم ...
  • دهلوی، امیرخسرو ،۱۹۷۲، هشت بهشت. تصحیح جعفر افتخار، مسکو: آکادمی ...
  • دهلوی، امیرخسرو ،۱۹۷۵، خضرخان و دولرانی. تصحیح محمد وفا، دوشنبه: ...
  • دهلوی، حسن ،۱۳۸۳، عشق نامه. به اهتمام احمد بهشتی شیرازی ...
  • رحیمی، سیدمهدی و همکاران،۱۳۹۷، تحلیل سبکی لایه نحوی منظومه ازهر ...
  • زرقانی، سیدمهدی، سیدجواد زرقانی،۱۳۹۶،رویکرد ژانری درمطالعات تاریخ ادبی، نامه فرهنگستان، ...
  • سلمان ساوجی،۱۳۴۸، جمشید و خورشید، به اهتمام پ. اسموس و ...
  • شفیعی کدکنی، محمدرضا،۱۳۵۲، انواع ادبی و شعرفارسی، مجله خرد و ...
  • شمیسا، سیروس،۱۳۸۹، انواع ادبی، چ پنجم، تهران: فردوس ...
  • عیوقی،۱۳۴۳، ورقه و گلشاه، به اهتمام ذبیح الله صفا، تهران: ...
  • فرشیدورد، خسرو،۱۳۸۴، دستور مفصل امروز، چ دوم، تهران: سخن ...
  • فرشیدورد، خسرو،۱۳۵۳، فعل وصفی و سیرتحول آن در زبان فارسی، ...
  • قریب، عبدالعظیم و دیگران،۱۳۷۰، دستورزبان فارسی (پنج استاد)، به کوشش ...
  • گرگانی،فخرالدین اسعد،۱۳۳۷، ویس ورامین، به اهتمام محمدجعفر محجوب، تهران: اندیشه ...
  • مشکات الدینی، مهدی،۱۳۷۰، دستورزبان برپایه نظریه گشتاری، مشهد: دانشگاه فردوسی ...
  • ناتل خانلری، پرویز، ۱۳۵۵، دستورزبان فارسی، تهران: بنیادفرهنگ ایران ...
  • نزاری قهستانی،۱۳۹۴، مثنوی ازهر و مزهر، به کوشش محمود رفیعی، ...
  • نظامی، الیاس بن یوسف،۱۳۸۸، خسرو شیرین، تصحیح حسن وحیددستگردی، به ...
  • نظامی۱، الیاس بن یوسف،۱۳۹۰، لیلی و مجنون، تصحیح حسن وحیددستگردی، ...
  • نظامی۲، الیاس بن یوسف،۱۳۹۰، هفت پیکر، تصحیح حسن وحیددستگردی، به ...
  • وحیدیان کامیار،۱۳۸۶، تقی،دستورزبان فارسی۱،باهمکاری غلامرضاعمرانی،چ۱۰،تهران: سمت ...
  • Olson, Elder, ۱۹۶۴, American Lyric Poems, New York: Univercity ...
  • نمایش کامل مراجع