بررسی مقایسه ای افسانه کهزاد و بسی با زال و رودابه در شاهنامه فردوسی
محل انتشار: پژوهشنامه ادب غنایی، دوره: 21، شماره: 40
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 161
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JLLR-21-40_002
تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1402
چکیده مقاله:
داستانهای عاشقانهای مانند لیلی و مجنون، خسرو و شیرین، زال و رودابه و... بخشی غنی از ادبیات عاشقانه و غنایی این مرز و بوم را تشکیل میدهد. افزون بر این روایات مکتوب، گاه روایت عشقهایی جانسوز در میان عامه مردم رواج دارد که کمتر مجال طرح و بررسی یافتهاند. یکی از این روایتها، روایتی است که علی حسین عالینژاد، نقال ۷۳ ساله و اهل روستای رمقان استان فارس نقل میکند. نگارنده کوشیده است نخست به روش میدانی این افسانه را ثبت کند و سپس به روش کتابخانهای و تحلیل محتوا، به بررسی مقایسهای آن با روایت فردوسی بپردازد. پرسش اساسی این پژوهش این است که تفاوتها و شباهتهای روایت مکتوب و شفاهی در چه بخشهایی است و این دگرگونیها حاصل چیست؟ یافتههای پژوهش نشان میدهد افسانه عامیانه از دو بخش کاملا مجزا تشکیل شده است: بخش نخست جز در برخی از جزییات بسیار شبیه به داستان زال و رودابه است؛ اما بخش دوم داستان، یکباره دگرگون میشود و خواننده با نمایشی کاملا متفاوت روبهرو میشود. درباره این روایت عامیانه، به طور کلی دو فرضیه را میتوان طرح کرد: ۱- افسانه عامیانه، تقلید و آمیزشی از روایت زال و رودابه و داستانهای عاشقانه باشد که ذهن راوی و نقال ساخته و پرداخته است.۲- نقالان و راویان با آمیزش داستان عاشقانه رایجی در میان مردم با داستان شاهنامه و دیگر روایتها، داستانی نو بنیاد نهادهاند. به هر روی این روایت از جنبههای گوناگون مانند مکان داستان، شخصیتها، فضا، برخی از رخدادهای داستانی، فرجام داستان و... با روایت شاهنامه فردوسی تفاوتهایی دارد؛ اما در مجموع یکسانیهای زیادی با روایت شاهنامه دارد.
کلیدواژه ها:
افسانه عامیانه کهزاد و بسی ، داستان زال و رودابه ، شباهت ها و تفاوت ها
نویسندگان
عظیم جباره ناصرو
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه جهرم. جهرم.ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :