ارتباط میان وضعیت سلامت روان و کیفیت زندگی در بیماران تحت درمان با همودیالیز

زمینه و هدف: امروزه پیشرفت های شایانی که در استفاده از همودیالیز به عنوان یک روش درمانی در مورد بیماران مبتلا به نارسائی مزمن کلیه صورت گرفته است، دستاوردهای قابل توجهی در درک و درمان مشکلات جسمی روانی اجتماعی این بیماران یافت نشده است. کاهش سلامت روان در بیماران همودیالیزی ممکن است بر کیفیت زندگی آن ها اثر گذاشته و موجب اختلال در عملکرد آن ها در ابعاد گوناگون گردد. به همین منظور پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط میان وضعیت سلامت روان و کیفیت زندگی در بیماران تحت درمان با همودیالیز صورت گرفته است.   روش بررسی: در این پژوهش مقطعی ۹۰ بیمار تحت درمان با همودیالیز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جامعه پژوهش را کلیه بیماران همودیالیز مراجعه کننده به مراکز درمانی دانشگاه علوم پزشکی شیراز تشکیل داده است. به کمک پرسشنامه سلامت عمومی ( GHQ ) و کیفیت زندگی ۳۶ سوالی (فرم کوتاه) داده های لازم گردآوری شد و با استفاده از محاسبه ضریب همبستگی اسپیرمن، t-test و Anova مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.   یافته ها: نتایج نشان داد که در بیماران همودیالیزی بسیاری از حیطه های کیفیت زندگی با سلامت روان همبستگی معنی داری دارد. حیطه های عملکرد فیزیکی از کیفیت زندگی با سه حیطه اضطراب، اختلال در عملکرد اجتماعی و افسردگی همبستگی معنی داری نشان داد( ۰۱۲/۰ p < ، ۰۰۴/۰ p < ، ۰۰۱/۰ p < ) حیطه سلامت روانی از کیفیت زندگی تنها با حیطه علایم شبه جسمی از سلامت روان همبستگی معنی داری نشان داد. ( ۰۲/۰ p< ) و در نهایت در حیطه عملکرد اجتماعی از کیفیت زندگی با حیطه اختلال در عملکرد اجتماعی از سلامت روان همبستگی معنی داری مشاهده شد. ( ۰۵/۰ p < ) همچنین حیطه های سلامت روان مثل اضطراب با ۰۰۶/۰ P = ، در زنان بیشتر از مردان و علایم شبه جسمی با ۰۲۵/۰ P = ، در زنان بیشتر از مردان ارتباط معنی دار را نشان داده است و از حیطه های کیفیت زندگی عملکرد فیزیکی با ۰۳/۰ P = ، در مردان بیشتر از زنان و درد جسمی با ۰۰۱/۰ P = ، در زنان بیشتر از مردان معنی دار می باشد.   بحث و نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش چنین نتیجه گیری می شود که میان بعضی از ابعاد سلامت روان با حیطه های کیفیت زندگی ارتباط وجود دارد و کاهش سلامت روان در بیماران همودیالیزی بر کیفیت زندگی آ ن ها اثر می گذارد.