بررسی جهش های شایع ژن هایMAPT و APOE در بیماری آلزایمر

بیماری آلزایمر شایع ترین علت زوال عقل در دوران میانسالی و پیری است که با نقص در فعالیت های شناختی، از دست دادن حافظه، از دست دادن توانایی انجام حرکات هدف دار و تغییرات شخصیتی همراه است. این بیماری از نظر ژنتیکی هتروژن بوده و تحت تاثیر محیط و ژنتیک است که شیوع آن از حدود ۳ % در میان افراد ۶۵ ساله تا حدود ۵۰ % در میان افراد ۸۵ ساله تغییر می کند و این بیماری در لیست ده بیماری کشنده ، در کشور های در حال توسعه جای دارد. بیماری آلزایمر با شروع دیررس ( شروع در سنین بالای ۶۵ سال ) ، ۹۷% از موارد بیماری را شامل می شود، در حالی که آلزایمر زودرس تنها ۳ % از این جمعیت را شامل می شود. در حال حاضر تخمین زده می شود که حدود ۳/۲۴ میلیون نفر در سراسر دنیا مبتلا به دمانس می باشند و هر سال ۶/۴ میلیون مورد جدید اضافه می شود . تعداد افراد مبتلا به دمانس هر ۲۰ سال دو برابر شده و در سال ۲۰۴۰ به ۸۱ میلیون نفر می رسد. ژن MAPT یکی از ژن های تازه شناخته شده است که بر روی کروموزوم شماره ۱۷ در موقعیت۲۱ q ۱۷ قرار دارد و پروتئین کد شده توسط این ژن ، دارای نقش حیاتی در سطح سلولی می باشد. نقش عمده فیزیولوژیکی این پروتئین ، پیشبرد پایداری و تجمع شبکه میکروتوبولی می باشد که این شبکه میکروتوبولی در انتقالات آکسونی در نورون ها دارای اهمیت می باشد. از آنجا که یکی از شاخص های بیماری آلزایمر گره های نوروفیبریلاری درون سلولی (متشکل از فیلامنت های شدیدا فسفریله تائو ) می باشد و با توجه به اینکه ژنMAPT کدکننده پروتئین تائو است بنابراین رابطه بین بیماری آلزایمر و تشکیل گره های نوروفیبریلاری انکار ناپذیر است، بنابراین پلی مورفیسم شایع (G/A) ۲۴۲۵۵۷rs ژن MAPT می تواند با ریسک ابتلا به بیماری آلزایمر ارتباط داشته باشد. و ژن آپولیپو پروتئین واقع بر روی کروموزوم ۱۹می باشد. آپولیپو پروتئین E(APOE)، لیپوپروتئین اصلی در مغز است که در نقل و انتقال لیپیدها و به ویژه کلسترول دخیل می باشد. ژن کد کننده پروتئین(APOE) سه آلل دارد همچنین توارث آلل (۴(APOE قویترین فاکتور خطر برای بیماری آلزایمر تک گیر می باشد.