وجه غالب فرمالیسم در قصاید ملک الشعرای بهار

ملک الشعرای بهار در میان شاعران معاصر ایران، در شمار کسانی قرار دارد که هم به مضمون و محتوای شعر خود اهمیت داده و هم به شکل و ساختار بیرونی آن توجه کرده است، به همین دلیل، بررسی فرمالیستی اشعار او دارای نتایج مطلوبی خواهد بود که جنبه های زیبایی شناختی و هنری شعر او را بیش از پیش آشکار می سازد. آزادی و وطن، دو مقوله ای است که در ساختار قصاید او حضوری همیشگی و موثر دارند و فرم و شکل شعر او را تحت الشعاع خود قرار داده اند. وجه غالب بسیاری از قصاید او را مسائل سیاسی - اجتماعی و مفاهیم مرتبط با آنها تشکیل داده است که در قالب زبان، تصویر، موسیقی، واژگان، ترکیبات و دیگر هنر سازه ها متجلی شده است. هنر بهار در این است که تمام عناصر فرمالیستی را در خدمت انتقال مفهوم و محتوای مورد نظر خود قرار می دهد. صور خیال شعر بهار تقریبا در سراسر قصایدش برگرفته از شعر قدیم فارسی است. زبان شعر او هم اگرچه بسیار ساده و روان است، اما دارای زیر ساخت کاملا سنتی است و به همین دلیل، انواع و اقسام هنجارگریزی ها در شعر وی دیده می شود. تعادل و تعاملی که میان زبان و موسیقی و تصاویر و آرایه های ادبی در ساختار قصاید بهار وجود دارد، مهم ترین رویکرد فرمالیستی او در عرصه شاعری است و رمز موفقیت و محبوبیت روزافزون او هم شاید همین گرایش به سادگی و پرهیز از افراط و تفریط در محتوا و شکل اشعارش باشد.