مطالعه ی نقوش چاپ سنگی دوره قاجار و تاثیر آن بر گرافیک معاصر ایران (نورالدین زرین کلک)

پژوهش پیشرو در باب، تاثیر نقوش چاپ سنگی قاجار بر روی آثار گرافیک معاصر در ایران است. هنرهای تصویری در دوره ی قاجار بهواسطه ی تحولات سیاسی- اجتماعی و متعاقب آن ورود سبک و سیاق های جدید در هنرهای آن دوره از ارزش و اهمیت بسزایی برخوردارمی باشند، یکی از این سبک ها که از لحاظ توجه و اهمیت به نقوش آن دوران قابل تامل و بررسی است، چاپ سنگی میباشد. از اینرو هدفاز انجام این پژوهش نخست بررسی نقوش چاپ سنگی، مفاهیم و ویژگی های آن و سپس بررسی میزان و چگونگی اثرگذاری آنها در گرافیکمعاصر ایران میباشد. در این مطالعه تدوین طرح به صورت توصیفی- تحلیلی با رویکرد تاریخی صورت گرفته است و روش گردآوری اطلاعاتاسنادی میباشد. و این نتیجه حاصل شده است که در بین هنرهای تصویری دوره ی قاجار، بهره گیری از تصاویر چاپ سنگی در خلق آثارگرافیکی به ویژه در طراحی پوستر، طراحی جلد کتاب و تصویرسازی با بیشترین استقبال روبه رو بوده است. از دلایل تاثیرپذیری طراحانمیتوان به بازنمایی هویت ایرانی و جذابیت نقوش چاپ سنگی نام برد که به سه شکل عمده ی ترکیب بندی، طراحی و کاربرد مستقیم درآثارشان بازنمود داشته است. یکی از بیشترین بازنمودها در میان طراحان گرافیک معاصر ایران را میتوان در آثار نورالدین زرین کلک مشاهدهکرد. تاثیرپذیری او از نقوش چاپ سنگی، بیشتر در حد استفاده از خطوط محیطی و خطوط هاشوری است که در آثار او به خوبی به کارگرفته شده است.