مروری بر نقش SARS-CoV-۲ در بروز اختلالات سیستم اعصاب مرکزی و مشکلات روانی

بیماری کووید-۱۹ یکی از مهلک ­ترین بیماری­ های ویروسی است که از زمان پیدایش آن همه ابعاد زندگی بشر را با مشکلاتی جدی مواجه کرده است. بروز عوارض عصبی در سیستم عصبی مرکزی (CNS) یکی از خطرناک­ترین و نگران­ کننده ­ترین مشکلات در بیماران مبتلا به انواع شدید این بیماری است که می ­تواند به شکل­ های مختلفی از جمله سکته­ های هموراژیک و ایسکمیک، سندرم انسفالوپاتی برگشت پذیر خلفی (PRES)، ترومبوز سینوس ورید مغزی (CVST)، اختلالات عمومی CNS (مانند تشنج، مننژیت، و آنسفالیت)، نوروپاتی­ های محیطی (مانند سندرم گیلن باره و نوروپاتی های جمجمه) و همچنین عواقب پس از عفونت (کووید طولانی) و اختلالات روانی مختلف تظاهر کند. یافته­ های جدید حاکی از آن است که تهاجم عصبی ویروس SARS-CoV-۲ به سیستم اعصاب مرکزی می تواند از طریق مکانیسم های مختلف از جمله ورود به عصب بویایی، آلوده­ سازی اندوتلیال عروقی، و عبور لکوسیت های آلوده از سد خونی مغزی رخ دهد. توجه و شناخت بهتر این اختلالات می­ تواند در وهله اول نرخ مرگ و میر و شدت بیماری را کاهش دهد، همچنین می ­تواند در کاهش مشکلات مربوط به بیماران جهت بازگشت هرچه سریع­تر آن­ها به زندگی عادی کمک کند. با تاکید بر اهمیت مدیریت صحیح بالینی این اختلالات در بقا و بهبود کیفیت زندگی بیماران مبتلا به این بیماری، مطالعه حاضر سعی دارد مهمترین یافته ­های مطالعات مربوط به اختلالات عصبی و CNS مرتبط با بیماری کووید-۱۹ را مرور کند.