مقایسه اثر برون تنی اسانس شاهدانه (Cannabis sativa) با آلبندازول بر پروتواسکولکس های کیست هیداتید

زمینه و هدف: اکینوکوکوزیس گرانولوزوس از بیماری های مهم مشترک انسان و دام است و جراحی بهترین روش درمان آن است. تاکنون اسکولکس کش های شیمیایی متعددی برای جلوگیری از نشت پروتواسکولکس ها حین عمل جراحی استفاده شده اند؛ اما با توجه به عوارض جانبی خیلی مورد استقبال قرار نگرفته اند. از این رو استفاده از گیاهان دارویی یا ترکیبات مشتق شده از آنها به عنوان ترکیبات جایگزین مورد توجه قرار گرفته اند. این مطالعه به منظور مقایسه اثر برون تنی اسانس شاهدانه (Cannabis sativa) با آلبندازول بر پروتواسکولکس های کیست هیداتید انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی – تحلیلی اسانس شاهدانه از قسمت های هوایی گیاه در فصل گلدهی در دانشگاه کامرینو ایتالیا تهیه و آنالیز کروماتوگرافی گازی - طیف سنجی جرمی انجام شد. پروتواسکولکس ها از کبدهای آلوده به کیست هیداتید استخراج و به مدت ۱۰، ۳۰، ۶۰ و ۱۲۰ دقیقه در معرض غلظت های مختلف (۱ ، ۲ ، ۵ و ۱۰ میکروگرم به ازای هر میلی لیتر) اسانس شاهدانه قرار گرفتند. میزان زنده بودن پروتواسکولکس ها به وسیله رنگ آمیزی ائوزین ۰.۱% سنجیده شد. از آلبندازول به عنوان داروی استاندارد استفاده گردید. یافته ها: اسانس شاهدانه در تمامی غلظت های مورد استفاده موجب از بین رفتن معنی دار در پروتواسکولکس ها گردید که با افزایش غلظت رابطه مستقیم نشان داد (P<۰.۰۵). بالاترین غلظت از آلبندازول پس از ۲ ساعت ۱۳.۲۴% از بین رفتن را موجب شد. در حالیکه این میزان در تیمار با شاهدانه µg/ml۲ به ۲۰.۹% و در غلظت µg/ml۱۰ به ۲۶.۰۸% درصد رسید. نتیجه گیری: اسانس شاهدانه دارای اثر پروتواسکولکس کشی قابل قبولی در مقایسه با داروی آلبندازول است و می توان آن را به عنوان یک ماده پروتواسکولکس کش طبیعی پیشنهاد نمود.