مقایسه اثر تزریق داخل وریدی با داخل صفاقی روغن فرار گیاه اسطوخودوس بر فشارخون موش صحرایی

زمینه و هدف : مطالعات مختلف اثرات استنشاقی گیاه اسطوخودوس (Lavandula angustifolia L.) را بر کاهش پرفشاری خون تایید می کند. با این وجود اثرات سیستمیک و مکانیسم اثر روغن فرار اسطوخودوس بر فشارخون روشن نیست. این مطالعه به منظور مقایسه اثر تزریق داخل وریدی با داخل صفاقی روغن فرار اسطوخودوس بر فشارخون طبیعی موش های صحرایی نر انجام شد. روش بررسی : در این مطالعه تجربی ۷۰ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به طور تصادفی به ۱۰ گروه ۷ تایی تقسیم شدند. پس از بیهوشی حیوانات توسط تیوپنتال سدیم، شریان و ورید رانی به ترتیب برای ثبت فشارخون و تزریق اسطوخودوس کانول گذاری شد. روغن فرار اسطوخودوس به میزان ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن یا حلال آن (پروپیلن گلیکول) به طور داخل وریدی یا به طور داخل صفاقی به میزان ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن تزریق شد. در گروه های بررسی مکانیسم قبل از تجویز وریدی روغن فرار اسطوخودوس به میزان ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، L-NAME به میزان ۴ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، آتروپین به میزان یک میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، ایندومتاسین به میزان ۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن یا سالین (حلال) به طور داخل صفاقی تزریق شد. یافته ها : تجویز داخل وریدی روغن فرار اسطوخودوس با دوزهای ۲۵ و ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن موجب کاهش فشار متوسط شریانی نسبت به گروه کنترل گردید (P<۰.۰۵) و اثر دوز ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن به طور معنی داری بیش از دوز ۲۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن بود (P<۰.۰۵). دوز ۱۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن اسطوخودوس موجب کاهش شدید فشارخون و مرگ حیوان گردید. تجویز داخل صفاقی روغن فرار اسطوخودوس با دوز ۵۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن موجب کاهش طولانی تر فشارخون متوسط شریانی نسبت به روش داخل وریدی شد (P<۰.۰۵). تجویز داخل صفاقی L-NAME ، آتروپین و ایندومتاسین اثری بر فشارخون پایه و کاهش فشارخون ناشی از اسطوخودوس نداشت. نتیجه گیری : تزریق داخل وریدی روغن فرار اسطوخودوس با دوز ۲۵ و ۵۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، موجب کاهش فشارخون شریانی در موش صحرایی می شود؛ اما تزریق داخل صفاقی با دوز ۵۰۰ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن، باعث طولانی شدن کاهش فشارخون شریانی در موش های صحرایی می گردد.