اپیدمیولوژی بیماری سل در ایران (۸۷-۱۳۸۰)

زمینه و هدف : مشخص نمودن روند بیماری ها و تغییرات آن در طول زمان می تواند اهمیت به سزایی در ارزیابی میزان و نحوه دستیابی به استراتژی های به کار گرفته شده برای کنترل بیماری ها، توسعه شاخص های سلامت و نیز برنامه ریزی های بهداشتی داشته باشد. هدف از مطالعه حاضر تعیین وضعیت اپیدمیولوژیک روند تغییرات بیماری سل در کشور ایران طی سال های ۸۷-۱۳۸۰ بود. روش بررسی : در این مطالعه توصیفی مقطعی درصد تغییرات سالانه (APC) ، متوسط درصد تغییرات سالانه (AAPC) ، میزان بروز بیماری سل، مرگ و میر ناشی از بیماری سل، درصد بیماریابی، درصد موفقیت در درمان و موارد عود بیماری در ایران طی سال های ۸۷-۱۳۸۰ مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. از مدل رگرسیون تکه ای خطی برای تحلیل روند تغییرات بیماری سل استفاده شد و متغیرهای مدل با استفاده از روش حداقل مربعات برآورد شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Joinpoint-۳.۴ استفاده گردید. یافته ها : میزان بروز سل ریوی اسمیر مثبت در ایران طی سال های ۸۷-۱۳۸۰ سیر نزولی داشت و به طور میانگین سالانه ۴.۱ درصد از میزان بروز بیماری سل و ۳.۶ درصد از موارد عود بیماری در کشور کاسته شده است. سالانه به طورمتوسط ۶.۸ درصد از موارد مرگ ناشی از بیماری سل کاهش و ۲.۵ درصد بر میزان بیماریابی سل افزوده شده بود؛ ولی طی سال های مورد بررسی موفقیت در درمان سل با AAPC برابر ۰.۵ درصد از روند نزولی برخوردار بود. در سال ۸۱ الگوی روند بروز بیماری در مردان و زنان تغییر کرده؛ به طوری که از تعداد موارد بیماری در زنان کاسته شده و در مردان با روند ثابتی ادامه یافته است. همچنین بیشترین موارد مشاهده شده در هر دو جنس مربوط به افراد بالای ۶۵ سال بود. نتیجه گیری : نتایج این مطالعه نشان داد که در ایران بروز سل ریوی اسمیر مثبت و درصد موفقیت در درمان بیماری سل از روند نزولی و درصد بیماریابی از روند صعودی برخوردار است.